يَسْأَلُهُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ كُلَّ يَوْمٍ هُوَ فِي شَأْنٍ هر کس که در آسمانها و زمين است سائل درگاه اوست ، و او هر روز در کاري است.
فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ پس کدام يک از نعمتهاي پروردگارتان را انکار مي کنيد ?
(29 - 30) او از همۀ مخلوقاتش بینیاز است و او دارای جود و لطف فراوان و گسترده میباشد. پس همۀ آفریدهها بدو نیازمندند و همه نیازهایشان را با زبان حال و زبان گفتار از او میخواهند، و به اندازۀ یک چشم به هم زدن و کمتر از آن نمیتوانند از خدا بینیاز باشند. و او تعالی (﴿كُلَّ يَوۡمٍ هُوَ فِي شَأۡنٖ﴾) هر روزی در کاری است؛ فقیری را غنی میگرداند، و شکستِ شکستخوردهای را جبران مینماید، و به قومی میبخشد، و گروهی را محروم مینماید، زنده مینماید و میمیراند، و کسی را پائین میآورد و کسی را بالا میبرد، هیچ کاری او را از پرداختن به کاری دیگر باز نمیدارد، اشتباه نمیکند، و اصرارِ اصرارکنندگان و خواستۀ طولانی جویندگان او را از پای در نمیآورد. پس پاک و منزّه است خداوند بخشندۀ بزرگوار که بخششهایش ما و اهل زمین و آسمانها را پوشانده، و لطف او همۀ خلق را در همۀ لحظات فراگرفته است. پاک و برتر و والاست کسی که گناه گناهکاران او را از اینکه به آنها نعمت بدهد باز نمیدارد. و اظهار بینیازیِ فقیرانی که نسبت به او و لطفش آگاهی ندارند او را از جود و بخشش منع نمیکند. و اینکه خداوند خبر داده است هر روز در کاری است، بیان تقدیر و تدبیرهایی است که در ازل مقدّر نموده است و همواره آنها را در اوقاتی که حکمت او اقتضا نماید اجرا میکند. و این همان احکام دینی و امر و نهی و فرمانهای تقدیری او هستند که در این دنیا بر بندگانش اجرا میشوند. امّا زمانی که جهان آفرینش پایان یابد و خداوند آن را نابود کند، آنچنان عدالت و فضل و احسان فراوان خویش را به آنها میدهد که بندگان به سبب آن او را میشناسند و میدانند که او یگانه و یکتاست. و آنجاست که مکلّفین را از سرای آزمایش به سرای زندگانی همیشگی منتقل مینماید. پس کدامین نعمت از نعمتهای دینی و دنیوی پروردگار را دروغ میانگارید؟