وَيْلٌ لِّكُلِّ هُمَزَةٍ لُّمَزَةٍ واي بر هر غيبت کننده عيبجويي ، الَّذِي جَمَعَ مَالًا وَعَدَّدَهُ آن ، که مالي گرد کرد و حساب آن نگه داشت يَحْسَبُ أَنَّ مَالَهُ أَخْلَدَهُ مي پندارد که دارايي اش جاويدانش گرداند كَلَّا لَيُنبَذَنَّ فِي الْحُطَمَةِ نه چنين است که او را در حطمه اندازند وَمَا أَدْرَاكَ مَا الْحُطَمَةُ و تو چه داني که حطمه چيست ? نَارُ اللَّهِ الْمُوقَدَةُ آتش افروخته خداست ، الَّتِي تَطَّلِعُ عَلَى الْأَفْئِدَةِ که بر دلها غلبه مي يابد إِنَّهَا عَلَيْهِم مُّؤْصَدَةٌ و از هر سو در ميانشان گرفته است ، فِي عَمَدٍ مُّمَدَّدَةٍ در شعله هايي برافراشته مکي و 9 آيه است. بسم الله الرحمن الرحيم (1) (﴿وَيۡلٞ لِّكُلِّ هُمَزَةٖ لُّمَزَةٍ﴾) کسی که با عمل و سخنش مردم را عیب‌جویی می‌کند و به آنها طعنه می‌زند، عذاب سخت و هلاک‌کننده‌ای در پیش دارد. «همّاز» کسی است که با اشاره و عمل، مردم را مورد عیب‌جویی قرار می‌دهد و به آنها طعنه می‌زند. «لمّاز» کسی است که با گفتار خود از مردم عیب می‌گیرد. (2) (﴿ٱلَّذِي جَمَعَ مَالٗا وَعَدَّدَهُۥ﴾) چنین طعنه‌زنی، هدف و اراده‌ای جز جمع‌آوری مال و شمردن آن و رشک بردن به آن ندارد، و علاقه‌ای به انفاق مال در راه‌های خیر و برقرار داشتن پیوند خویشاوندی و امثال آن ندارد. (3) (﴿يَحۡسَبُ أَنَّ مَالَهُۥٓ أَخۡلَدَهُۥ﴾) چنین کسی به سبب نادانی‌اش، گمان می‌برد که مالش او را در دنیا برای همیشه ماندگار می‌کند، بنابراین تلاش و رنج او در بیشتر کردن و رشد دادن مالش می‌باشد، و گمان می‌برد این کار عمرش را بیشتر خواهد کرد. (4 - 7) (﴿كَلَّاۖ لَيُنۢبَذَنَّ فِي ٱلۡحُطَمَةِ﴾) نه! به یقین در دوزخ خردکننده و درهم‌شکننده انداخته خواهد شد. ((وَمَآ أَدۡرَىٰكَ مَا ٱلۡحُطَمَةُ﴾) و تو چه می‌دانی که خردکننده چیست؟ (این را برای نشان دادن هولناکی و بزرگی آن بیان نمود) سپس آن را اینگونه تفسیر کرد: (﴿نَارُ ٱللَّهِ ٱلۡمُوقَدَةُ﴾) آتشی که افروزه و هیزم آن، مردم و سنگ‌ها هستند ((ٱلَّتِي تَطَّلِعُ عَلَى ٱلۡأَفِۡٔدَةِ﴾) و از بس که شدید است، از جسم‌ها می‌گذرد و به دلها می‌رسد. (8 - 9) و با وجود گرمای شدیدش، در آن زندانی و گرفتار هستند و از بیرون آمدن از آن ناامید می‌باشند. بنابراین فرمود: (﴿إِنَّهَا عَلَيۡهِم مُّؤۡصَدَةٞۢ﴾) درهای دوزخ به روی آنها بسته شده ((فِي عَمَدٖ مُّمَدَّدَةِۢ﴾) و آن سوی درها ستونهای درازی است تا از آن بیرون نیایند. ﴿كُلَّمَآ أَرَادُوٓاۡ أَن يَخۡرُجُواۡ مِنۡهَا﴾ هرگاه بخواهند از غم و اندوهش بیرون بیایند، به آن برگردانده می‌شوند. از خداوند می‌طلبیم که ما را پناه دهد، و از او عفو و عافیت را می‌طلبیم. * * *