6. انعام آیه 124

و [مشرکان] چون آیه‌ای [از قرآن] برایشان می‌آید می‌گویند: «هرگز به آن ایمان نمی‌آوریم، مگر آنکه همانند آنچه به پیامبران الهی داده شده است، به ما نیز داده شود». الله بهتر می‌داند رسالت خویش را کجا [و بر عهدۀ چه کسی‌] قرار دهد. به زودی بر کسانی که مرتکب [نافرمانی و] گناه شدند، به سزای نیرنگی که ورزیده بودند، از جانب الله، خواری و عذابی سخت خواهد رسید.

أَوَ مَن كَانَ مَيْتًا فَأَحْيَيْنَاهُ وَجَعَلْنَا لَهُ نُورًا يَمْشِي بِهِ فِي النَّاسِ كَمَن
مَّثَلُهُ فِي الظُّلُمَاتِ لَيْسَ بِخَارِجٍ مِّنْهَا كَذَلِكَ زُيِّنَ لِلْكَافِرِينَ مَا
كَانُواْ يَعْمَلُونَ ؛ آيا آن کس که مرده بود و ما زنده اش ساختيم و نوري فراراهش داشتيم تابدان در
ميان مردم راه خود را بيابد ، همانند کسي است که به تاريکي گرفتار است و راه بيرون شدن را نمي داند
? اعمال کافران ، در نظرشان اينچنين آراسته گرديده است.
وَكَذَلِكَ جَعَلْنَا فِي كُلِّ قَرْيَةٍ أَكَابِرَ مُجَرِمِيهَا لِيَمْكُرُواْ فِيهَا وَمَا
يَمْكُرُونَ إِلاَّ بِأَنفُسِهِمْ وَمَا يَشْعُرُونَ؛ و بدين سان در هر قريه اي مجرمانشان را
بزرگانشان قرار داديم تا در، آنجامکر کنند ، ولي نمي دانند که جز با خود مکر نمي ورزند.
وَإِذَا جَاءتْهُمْ آيَةٌ قَالُواْ لَن نُّؤْمِنَ حَتَّى نُؤْتَى مِثْلَ مَا أُوتِيَ رُسُلُ اللّهِ
اللّهُ أَعْلَمُ حَيْثُ يَجْعَلُ رِسَالَتَهُ سَيُصِيبُ الَّذِينَ أَجْرَمُواْ صَغَارٌ عِندَ اللّهِ
وَعَذَابٌ شَدِيدٌ بِمَا كَانُواْ يَمْكُرُونَ ؛ چون آيه اي بر آنها نازل شد ، گفتند که ما ايمان نمي آوريم تا آنگاه که هر چه به پيامبران خدا داده شده به ما نيز داده شود بگو :
خدا داناتر است که رسالت خود را در کجا قرار دهد به زودي به مجرمان به کيفر مکري که مي ورزيده اند
از جانب خدا خواري و عذابي شديد خواهد رسيد.
(122) خداوند متعال می‌فرماید: (﴿أَوَ مَن كَانَ﴾) آیا
کسی که پیش از اینکه خدا او را هدایت نماید، (﴿مَيۡتٗا﴾) مرده‌ای بود، و در
تاریکی‌های کفر و جهل و گناهان فرو رفته بود، (﴿فَأَحۡيَيۡنَٰهُ﴾) پس ما او
را به وسیلۀ نور علم و ایمان و طاعت، زنده گردانیدیم و او در پرتو این روشنایی میان مردم راه
می‌رود، و کارهایش را می‌بیند و راه را از چاه تشخیص می‌دهد، و خیر و خوبی را می‌شناسد و آن را
ترجیح می‌دهد، و تلاش می‌کند خیر و خوبی را در وجود خود و دیگران پیاده نماید، و بدی را می‌شناسد و
از آن متنفر است و برای ترک و دور کردن آن از خود و دیگران تلاش می‌کند. آیا چنین کسی با فردی که در
تاریکی جهل و گمراهی وکفر و گناه به‌سر می‌برد، برابر است؟ (﴿لَيۡسَ بِخَارِجٖ مِّنۡهَا﴾) و
نمی‌تواند از [این] تاریکی‌ها بیرون رود، به گونه‌ای که راه‌ها بر او تاریک
شده و اندوه و غم و بدبختی وی را فراگرفته است. پس خداوند عقل‌ها را، به وسیلۀ چیزی که آن را درک
می‌کنند و آن را می‌شناسند، آگاه ساخته است که این دو برابر نیستند، همان‌طور که شب و روز، نور و
ظلمت و زنده و مرده برابر نیستند. سؤالی که در اینجا به ذهن می‌رسد این است: چگونه کسی که بویی از عقل و خرد
داشته باشد، ترجیح می‌دهد که این‌گونه باشد، و در میان تاریکی‌ها حیران و سر گشته بماند؟ پاسخ این
است که (﴿زُيِّنَ لِلۡكَٰفِرِينَ مَا كَانُواۡ يَعۡمَلُونَ﴾) برای کافران
آنچه را انجام می‌دهند، آراسته شده است. پس همواره شیطان کارهایشان را برای آنان خوب و نیکو نشان
می‌دهد، و آن را در دل‌هایشان می‌آراید به گونه‌ای که کارهایشان را خوب و حق می‌پندارند، و این حالت
تبدیل به باور و عقیده‌ای در قلب‌هایشان گشته و به صورت ویژگیِ ریشه‌دارِ آنان درمی‌آید. بنابراین
به زشتی‌ها و بدی‌هایی که بر آن قرار دارند، خشنود می‌گردند. کسانی که در تاریکی‌ها سرگشته و حیران،
و در باطل متردد هستند، همه با هم برابر نیستند. برخی از آنها رهبران و فرماندهانی هستند که از آنها
پیروی می‌شود، و برخی تابع و پیرو هستند که بر آنها ریاست می‌شود. گروه اول کسانی هستند که بر
بدترین حالت‌ها قرار دارند.

(123) بنابراین فرمود: (﴿وَكَذَٰلِكَ جَعَلۡنَا فِي كُلِّ قَرۡيَةٍ أَكَٰبِرَ مُجۡرِمِيهَا﴾) و
بدین‌گونه در هر شهری سردمدارانِ مجرمش را می‌گماریم؛ یعنی رؤسا و سردمدارانی که جنایت آنها بزرگ، و
سرکشی شان شدید است. (﴿لِيَمۡكُرُواۡ فِيهَا﴾) تا در آنجا با فریبکاری و
دعوت به سوی راه شیطان، و مبارزه با پیامبر و پیروانشان به‌وسیلۀ گفتار وکردار، به نیرنگ بپردازند.
و همانا فریب و دسیسه‌شان به خودشان برمی‌گردد؛ چون آنها مکر و نیرنگ می‌کنند، و خداوند نیز مکر
می‌کند، و او بهترینِ مکرکنندگان است.

(124) همچنین خداوند، بزرگان و پیشوایان هدایت را فراهم می‌سازد تا با این
مجرمان مبارزه کنند و سخنانشان را به آنها برگردانند. با آنان در راه خدا جهاد می‌نمایند، و
راه‌هایی را که انسان را به این هدف متعالی می‌رساند، در پیش می‌گیرند، و خداوند آنها را یاری
می‌کند، و رأی و فکرشان را تصحیح می‌نماید، و قدم‌هایشان را استوار می‌گرداند. یک روز به نفع آنان
است، و یک روز به نفع دشمنانشان، اما در نهایت پیروز و چیره می‌شوند و عاقبت از آن پرهیزگاران است.
علت اینکه سردمداران مجرم بر باطل خود پا برجا مانده، و پیام حقی را که پیامبران آورده‌اند رد
می‌کنند، حسادت و سرکشی آنها است، پس گفتند: (﴿لَن نُّؤۡمِنَ حَتَّىٰ نُؤۡتَىٰ مِثۡلَ مَآ أُوتِيَ رُسُلُ ٱللَّهِۘ﴾) ما
هرگز ایمان نمی‌آوریم مگر اینکه همانند آنچه به پیامبران خدا داده شده است از قبیل: نبوت و رسالت،
به ما نیز داده شود. و این سخن بیانگر اعتراض آنان به خدا، و تکبر ورزیدن آنان برحق است؛ حقی که
خداوند آن را توسط پیامبرانش نازل کرده، و قبضه کردن فضل و احسان خدا است. پس خداوند اعتراض فاسدشان
را رد نمود و خبر داد که آنان شایستۀ برخورداری از هیچ نوع خیر و خوبی نیستند، آنان هیچ خصلت خوبی
ندارند که از بندگان صالح خدا محسوب شوند، تا چه رسد به اینکه پیامبر باشند. پس فرمود: (﴿ٱللَّهُ أَعۡلَمُ حَيۡثُ يَجۡعَلُ رِسَالَتَهُۥ﴾) خداوند بهتر می‌داند که
رسالت خویش را به عهدۀ کسی بگذارد که صلاحیت دارد، و مسئولیت آن را به دوش می‌کشد، و او به هر اخلاق
زیبایی متصف، و از هر اخلاق زشتی پاک است، و خداوند بر اساس حکمت خویش هر صفت والا و برتری را به او
بخشیده است. و هرکس که چنین نباشد، خداوند برترین و بهترین بخشش خود را به او واگذار نمی‌کند؛ چرا
که لیاقت آن را ندارد، و اهل آن نیست. و این آیه دلیلی بر کمال حکمت خداوند متعال است، چون او گرچه
مهربان و دارای بخشش گسترده و نیکی و احسان فراوان است، اما با حکمت است و بخشش خود را جز به اهل آن
نمی‌دهد. سپس خداوند مجرمان را تهدید کرد و فرمود: (﴿سَيُصِيبُ ٱلَّذِينَ أَجۡرَمُواۡ صَغَارٌ عِندَ ٱللَّهِ﴾) به
زودی از سوی خدا خواری و رسوایی به مجرمان خواهد رسید؛ یعنی دچار اهانت و ذلت می‌شوند، و همان‌طور
که در برابر حق تکبر کردند، خداوند آنها را خوار و ذلیل می‌گرداند. (﴿وَعَذَابٞ شَدِيدُۢ بِمَا كَانُواۡ يَمۡكُرُونَ﴾) و
عذاب سختی به سبب نیرنگی که می‌کردند، بدانان می‌رسد؛ یعنی عذابی که به آنها می‌رسد، به سبب
نیرنگشان است، و ستمی از جانب خداوند متعال بر آنها نیست.

چون آيه‌اى بر آنها نازل شد، گفتند كه ما ايمان نمى‌آوريم تا آنگاه كه هر چه به پيامبران خدا داده شده به ما نيز داده شود. بگو: خدا داناتر است كه رسالت خود را در كجا قرار دهد. به زودى به مجرمان به كيفر مكرى كه مى‌ورزيده‌اند از جانب خدا خوارى و عذابى شديد خواهد رسيد

و چون آيتى سويشان آيد گويند: هرگز ايمان نمى‌آوريم، مگر آن كه نظير آنچه به رسولان خدا داده شده به ما نيز داده شود. خدا بهتر مى‌داند رسالتش را كجا قرار دهد. به زودى كسانى كه مرتكب گناه شدند، به سزاى اين كه مكر مى‌كردند دچار خفّت در پيشگاه خدا و عذابى

و چون نشانه‌ای [از جانب خداوند] بر ایشان بیاید گویند هرگز به آن ایمان نمی‌آوریم، مگر آنکه مانند آنچه به پیامبران الهی داده شده، به ما نیز داده شود، خداوند بهتر می‌داند که رسالت خویش را در کجا [و بر چه کسی‌] قرار دهد، به زودی گناهکاران را به سزای مکری که ورزیده بودند، از جانب خداوند خواری و عذابی شدید خواهد رسید

و چون آیه و معجزه ای [بخاطر هدایت یافتنشان] به سوی آنان آید، می گویند: هرگز ایمان نمی آوریم تا نظیر آنچه به پیامبران خدا داده شده به ما هم داده شود. خدا داناتر است که مقام رسالت را در کجا قرار دهد؛ به زودی آنان را که گناه کرده اند به کیفر نیرنگی که [همواره برای گمراه کردن مردم] می زدند، در پیشگاه خدا ذلت و خواری و عذابی سخت خواهد رسید

و چون آیتی برای (هدایت) آنها آمد گفتند: ما ایمان نیاوریم تا مانند آنچه به رسولان خدا داده شد به ما نیز داده شود. خدا بهتر می‌داند که در کجا رسالت خود را مقرر دارد. به زودی مجرمان را خدا خوار سازد و عذابی سخت به واسطه مکری که می‌اندیشیدند بر آنان فرو فرستد

و هرگاه بیایدشان آیتی گویند ایمان نیاریم تا آورده شویم همانند آنچه آورده شدند فرستادگان خدا خدا داناتر است کجا نهد پیمبری خویش را بزودی رسد آنان را که گناه کردند خواریی نزد خدا و عذابی سخت بدانچه بودند نیرنگ می‌باختند

و چون آيتى برايشان بيايد، مى‌گويند: «هرگز ايمان نمى‌آوريم تا اينكه نظير آنچه به فرستادگان خدا داده شده است به ما [نيز] داده شود.» خدا بهتر مى‌داند رسالتش را كجا قرار دهد. به زودى، كسانى را كه مرتكب گناه شدند، به [سزاى ]آنكه نيرنگ مى‌كردند، در پيشگاه خدا خوارى و شكنجه‌اى سخت خواهد رسيد

و چون نشانه‌ای (ربانی) برایشان بیاید گویند: «هرگز ایمان نمی‌آوریم تا آنکه نظیر آنچه به فرستادگان خدا داده شده است به ما (نیز) داده شود.» خدا بهتر می‌داند رسالتش را کجا و چگونه قرار دهد. زودا کسانی را که مرتکب جرم شدند - به (سزای) آنچه نیرنگ می‌کردند - در پیشگاه خدا خواری و بی‌مقداری و شکنجه‌ای سخت خواهد رسید

و چون آیه و نشانه‌اى [براى هدایت آنان] نازل شد، گفتند: «ما هرگز ایمان نمى‌آوریم تا آن که به ما هم مثل آنچه به فرستادگان خدا داده شد، داده شود.» [بگو:] «خداوند بهتر مى‌داند که رسالت خود را کجا قرار دهد.» به زودى به آنها که گناه کردند، به سزاى آن مکر و نیرنگ‌ها که مى‌کردند، خوارى و عذاب سخت از نزد خداوند خواهد رسید

(این سردمداران به مردمان حسادت می‌ورزند در این که دانش و نبوّت و هدایتی خدا بدیشان عطاء کند. و لذا) هنگامی که دلیل و برهان روشنی برای اینان می‌آید (و وحی آسمانی بدیشان می‌رسد) می‌گویند: (حق را) باور نمی‌داریم مگر این که همانند آنچه به پیغمبران خدا داده شده است به ما نیز داده شود (و همچون ایشان به ما وحی شود). خداوند بهتر می‌داند که (چه کسی را برای پیامبری انتخاب و) رسالت خویش را به چه کسی حوالت می‌دارد. از سوی خدا هرچه زودتر خواری و رسوائی (در دنیا) نصیب کسانی می‌گردد که بزهکاری پیش می‌گیرند، و عذاب سختی (در آخرت) به سبب نیرنگی که می‌ورزند بهره‌ی ایشان می‌شود

و هنگامی که آیه‌ای برای آنها بیاید، می‌گویند: «ما هرگز ایمان نمی‌آوریم، مگر اینکه همانند چیزی که به پیامبران خدا داده شده، به ما هم داده شود!» خداوند آگاهتر است که رسالت خویش را کجا قرار دهد! بزودی کسانی که مرتکب گناه شدند، (و مردم را از راه حق منحرف ساختند،) در مقابل مکر (و فریب و نیرنگی) که می‌کردند، گرفتار حقارت در پیشگاه خدا، و عذاب شدید خواهند شد

و چون آنان را نشانه‌اى آيد گويند: هرگز ايمان نياريم تا آنكه همانند آنچه به فرستادگان خدا داده شده است، به ما نيز داده شود. [بگو:] خدا داناتر است كه پيامبرى خويش را كجا بنهد. بزودى بدانها كه گناه كردند به سزاى آن نيرنگها كه مى كردند خوارى و عذاب سخت از نزد خدا خواهد رسيد