6. انعام آیه 135

بگو: «ای قوم من، به شیوۀ خود عمل کنید [و بر کفر و گمراهی خود بمانید که] بی‌تردید، من [نیز به ایمان خویش] عمل می‌کنم؛ پس به زودی خواهید دانست که [پیروزی دنیا و] فرجامِ [نیکوی] آن سرا از آنِ کیست. بی‌گمان، ستمکاران [مشرک] رستگار نخواهند شد».

وَيَوْمَ يِحْشُرُهُمْ جَمِيعًا يَا مَعْشَرَ الْجِنِّ قَدِ اسْتَكْثَرْتُم مِّنَ الإِنسِ وَقَالَ
أَوْلِيَآؤُهُم مِّنَ الإِنسِ رَبَّنَا اسْتَمْتَعَ بَعْضُنَا بِبَعْضٍ وَبَلَغْنَا أَجَلَنَا
الَّذِيَ أَجَّلْتَ لَنَا قَالَ النَّارُ مَثْوَاكُمْ خَالِدِينَ فِيهَا إِلاَّ مَا شَاء اللّهُ
إِنَّ رَبَّكَ حَكِيمٌ عَليمٌ ؛ و روزي که همگان را گرد آورد و گويد :
اي گروه جنيان ، شما بسياري از آدميان را پيرو خويش ساختيد يارانشان از ميان آدميان گويند :
اي پروردگار ما ، ما از يکديگر بهره مند مي شديم و به پايان زماني که براي زيستن ماقرار داده بودي رسيديم گويد :
جايگاه شما آتش است ، جاودانه در آنجاخواهيد بود ، مگر آنچه خدا بخواهد هر آينه پروردگار تو حکيم و
داناست.
وَكَذَلِكَ نُوَلِّي بَعْضَ الظَّالِمِينَ بَعْضًا بِمَا كَانُواْ يَكْسِبُونَ؛ و بدين سان ستمکاران
را به کيفر کارهايي که مي کردند بر يکديگر مسلط، مي سازيم.
يَا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَالإِنسِ أَلَمْ يَأْتِكُمْ رُسُلٌ مِّنكُمْ يَقُصُّونَ عَلَيْكُمْ آيَاتِي
وَيُنذِرُونَكُمْ لِقَاء يَوْمِكُمْ هَـذَا قَالُواْ شَهِدْنَا عَلَى أَنفُسِنَا وَغَرَّتْهُمُ
الْحَيَاةُ الدُّنْيَا وَشَهِدُواْ عَلَى أَنفُسِهِمْ أَنَّهُمْ كَانُواْ كَافِرِينَ ؛ اي گروه
جنيان و آدميان ، آيا بر شما پيامبراني از خودتان فرستاده نشده تا آيات مرا برايتان بخوانند و شما را از ديدار چنين روزي بترسانند ? گويند :
ما به زيان خويش گواهي مي دهيم زندگي دنيايي آنان را بفريفت وبه زيان خود گواهي دادند ، که از
کافران بودند.
ذَلِكَ أَن لَّمْ يَكُن رَّبُّكَ مُهْلِكَ الْقُرَى بِظُلْمٍ وَأَهْلُهَا غَافِلُونَ؛ و اين بدان
سبب است که پروردگار تو مردم هيچ قريه اي را که بي خبر بودند از روي ستم هلاک نمي کرد.
وَلِكُلٍّ دَرَجَاتٌ مِّمَّا عَمِلُواْ وَمَا رَبُّكَ بِغَافِلٍ عَمَّا يَعْمَلُونَ؛ براي هر يک
برابر اعمالي که انجام داده اند درجاتي است ، که ، پروردگارتو از آنچه مي کنند غافل نيست.
وَرَبُّكَ الْغَنِيُّ ذُو الرَّحْمَةِ إِن يَشَأْ يُذْهِبْكُمْ وَيَسْتَخْلِفْ مِن بَعْدِكُم مَّا
يَشَاء كَمَآ أَنشَأَكُم مِّن ذُرِّيَّةِ قَوْمٍ آخَرِينَ ؛ و پروردگار تو بي نياز و مهربان است و
همچنان که شما را از نسل مردمان ديگر بيافريده است ، اگر بخواهد ، شما را مي برد و پس از شما ، هر
چه را که بخواهد ، جانشينتان مي سازد.
إِنَّ مَا تُوعَدُونَ لآتٍ وَمَا أَنتُم بِمُعْجِزِينَ؛ هر چه به شما وعده داده اند خواهد آمد و شما
راه راه گريزي نيست.
قُلْ يَا قَوْمِ اعْمَلُواْ عَلَى مَكَانَتِكُمْ إِنِّي عَامِلٌ فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ مَن تَكُونُ
لَهُ عَاقِبَةُ الدِّارِ إِنَّهُ لاَ يُفْلِحُ الظَّالِمُونَ؛ بگو : اي قوم
من ، هر چه از دستتان بر مي آيد بکنيد که من نيز مي کنم ، ،به زودي خواهيد دانست که پايان اين زندگي
به سود که خواهد بود ، هر آينه ستمکاران رستگار نمي شوند.
(128) خداوند متعال می‌فرماید: (﴿وَيَوۡمَ يَحۡشُرُهُمۡ جَمِيعٗا﴾) و
روزی که همۀ آنها را گرد می‌آورد؛ یعنی تمام ثقلین؛ انسان و جن را گرد می‌آورد، کسانی که خود گمراه
شده، و کسانی از آنان که دیگران را گمراه کرده‌اند. پس خداوند جنّیان را، که انسان را گمراه کرده و
شر و بدی را برایش آراسته و به سوی گناه کشانده‌اند، سرزنش کرده و به آنها می‌فرماید: (﴿يَٰمَعۡشَرَ ٱلۡجِنِّ قَدِ ٱسۡتَكۡثَرۡتُم مِّنَ ٱلۡإِنسِ﴾) ای گروه جنّیان!
شما انسان‌های زیادی را گمراه ساخته و آنها را از راه خدا باز داشته‌اید. پس چگونه اقدام به ارتکاب
اموری کردید که من حرام نموده‌ام؟ و چگونه به خود جرأت مخالفت با پیامبرانم را دادید، و برای مبارزه
با خدا و بازداشتن بندگان خدا از راه او، و آوردنشان به راه جهنم بپاخاستید؟! پس امروز نفرین و عذاب
من بر شما مقرر و واجب گشته است. و به اندازۀ کفرتان و بر حسب گمراه کردنتان، بر عذاب شما خواهم
افزود، و شما عذری ندارید که آن را مستمسک قرار دهید و پناهگاهی ندارید که به آن پناه ببرید، و
شفاعت‌کننده‌ای ندارید که برایتان شفاعت کند، و دعای شما شنیده نمی‌شود. عذاب و رسوایی و وبالی که
در آن روز بر آنان فرود می‌آید، بسیار شدید و سنگین است. به همین جهت خداوند هیچ مستمسک و عذری را
برای آنان ذکر نکرد. و اما دوستانشان از انسان‌ها، عذرِ غیر مقبول و غیر موجهی را بهانه کرده و می‌گویند: (﴿رَبَّنَا ٱسۡتَمۡتَعَ بَعۡضُنَا بِبَعۡضٖ﴾) پروردگارا! هریک از ما انسان‌ها
و جن‌ها از دیگری بهره برده‌ایم. پس جن از اطاعت انسان ‌و عبادت و تعظیم و پناه بردنش به وی بهره
برده است، و انسان نیز از طریق ‌به‌دست آوردن اهداف خود و رسیدن به بعضی از امیالی که جن برایش
برآورده کرده، بهره‌مند ‌شده است. پس انسان، جن را می‌پرستد، و جن نیز خدماتی را به او ارائه
می‌دهد، و بعضی از نیازهای دنیوی‌اش را تامین می‌کند؛ یعنی دوستانی که از میان آدمیان برگرفته بودند می‌گویند: گناهانی
از ما سر زده است و دیگر نمی‌توان آنها را جبران نمود. (﴿وَبَلَغۡنَآ أَجَلَنَا ٱلَّذِيٓ أَجَّلۡتَ لَنَا﴾) و
به میعاد و خط پایانی که برایمان مقرر نموده بودی، رسیدیم؛ یعنی به محل و جایی رسیده‌ایم که در آنجا
به سبب اعمال، مجازات می‌شویم. پس اکنون هر آنچه که می‌خواهی با ما بکن، و هر طور که می‌خواهی حکم
نما؛ چرا که دلیلی نداریم و عذر‌ی برای ما باقی نمانده است. صاحب امر تویی، و داوری و حکم فقط از
آنِ تو است. در سخن آنها نوعی فروتنی و نرمی به چشم می‌خورد، اما دیگر چه سود! بنابراین خداوند در
مورد آنها دادگرانه حکم کرده و (﴿قَالَ ٱلنَّارُ مَثۡوَىٰكُمۡ خَٰلِدِينَ فِيهَآ﴾) می‌فرماید: آتش [جهنم] جایگاهتان است و برای همیشه در آن می‌مانید. و از آنجا که این حکم به
مقتضای حکمت و علم خدا است، آیه را این‌گونه به پایان رسانید: (﴿إِنَّ رَبَّكَ حَكِيمٌ عَلِيمٞ﴾) همانا پروردگارت با حکمت و دانا است. پس
همان طور که علم و آگاهی او همه چیز را در بر گرفته، حکمت او نیز همۀ اشیا را در برگرفته است.

(129) (﴿وَكَذَٰلِكَ نُوَلِّي بَعۡضَ ٱلظَّٰلِمِينَ بَعۡضَۢا بِمَا كَانُواۡ يَكۡسِبُونَ﴾) و
همچنان‌که یاغیان جن و تسلط آنان را بر دوستان انسی خودشان حاکم نموده‌ایم که گمراهشان کنند و پیمان
دوستی و اتحاد را ـ‌به سبب تلاش و سعی‌شان در ایجاد این حاکمیت و دوستی و اتحادـ در میانشان منعقد
کرده‌ایم، به همان شیوه یکی از سنت‌های ما این است که برای هرستمگری، یاوری همانند او قرار ‌دهیم که
او را به سوی بدی می‌کشاند، و بر انجام گناه و معاصی تحریک می‌کند، و او را نسبت به خیر بی‌علاقه
می‌نماید. و این از عقوبت‌های بزرگ خدا است که دارای اثری زشت و خطرناک است. و گناه برعهدۀ ستمگر
است؛ زیرا اوست که زیان را بر خود وارد ساخته، و بر خود جنایت کرده است، ﴿وَمَا رَبُّكَ بِظَلَّٰمٖ لِّلۡعَبِيدِ﴾
و پروردگارت بر بندگان ستم نمی‌کند. از این روی هرگاه بندگان ستم و فساد کنند، و حقوقی را که خداوند
بر آنها واجب گردانده است، انجام ندهند، خداوند ستمگرانی را بر آنها مسلط می‌گرداند که بدترین عذاب
را به آنها می‌رسانند، و از روی ظلم و ستم، چندین برابرِ حقوق خدا و بندگانش را که ضایع کرده‌اند،
از آنها می‌گیرند، بدون اینکه ـ ‌برای عذاب و ظلمی که از سوی آن ستمگران به آنان می‌رسدـ هیچ پاداشی
در روز قیامت به آنان داده شود. همان‌طور که بندگان اگر صالح و درستکار باشند، خداوند مسؤولین و
سران آنها را صالح، و آنها را پیشوایان دادگر و عادل می‌گرداند، نه سردمداران ستمگر و ظالم.

(130) سپس همۀ کسانی از جن و انس را که از حق روی گردانده و آن را رد
کرده‌اند، سرزنش نموده، و اشتباه آنان را بیان می‌نماید، پس بدان اعتراف می‌کنند. بنابراین فرمود: (﴿يَٰمَعۡشَرَ ٱلۡجِنِّ وَٱلۡإِنسِ أَلَمۡ يَأۡتِكُمۡ رُسُلٞ مِّنكُمۡ يَقُصُّونَ عَلَيۡكُمۡ ءَايَٰتِي﴾) ای
گروه جن و انس! آیا پیامبرانی از شما نیامدند که آیات واضح و روشن ما را که در آن امر و نهی، خیر و
شر و وعد و وعید به صورت مشروح بازگو شده است، برای شما بازگو کنند؟ (﴿وَيُنذِرُونَكُمۡ لِقَآءَ يَوۡمِكُمۡ هَٰذَا﴾) و
شما را از رسیدنتان به این روز برحذر دارند؟ و طریقۀ نجات یافتن ازاین روز را به شما بیاموزند؟ وبه
شما بیاموزند که رستگاری و موفقیت در پیروی کردن از دستورات خدا و پرهیز ازآنچه او نهی کرده است،
می‌باشد؟‌و به شما بیاموزند که بدبختی و زیان در ضایع کردن دستورات و نواهی خدا است؟ پس آنان اعتراف
کرده، (﴿قَالُواۡ شَهِدۡنَا عَلَىٰٓ أَنفُسِنَاۖ وَغَرَّتۡهُمُ ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَا﴾) و
می‌گویند: آری، ما علیه خود گواهی می‌دهیم. و زندگی دنیا و زیبایی‌ها و زخارف و نعمت‌های آن، آنان
را فریب داد، و به آن آرامش پیدا کردند و از آن راضی و خشنود شدند و آنان را از [یاد] آخرت
مشغول داشت. (﴿وَشَهِدُواۡ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِمۡ أَنَّهُمۡ كَانُواۡ كَٰفِرِينَ﴾) و آنان
علیه خود گواهی می‌دهند که کافر بودیم. پس حجت خدا بر آنان اقامه شده، و در این هنگام هرکس و حتی
خودشان می‌دانند که خداوند در مورد آنها به عدالت رفتار می‌نماید. پس به آنان می‌فرماید:﴿ٱدۡخُلُواۡ فِيٓ أُمَمٖ قَدۡ خَلَتۡ مِن قَبۡلِكُم مِّنَ ٱلۡجِنِّ وَٱلۡإِنسِ﴾
در میان امت‌هایی از جن و انس، که پیش از شما بوده‌اند، وارد آتش شوید. آنان نیز همانند شما عمل
کردند، و همچنان‌که آنها از بهرۀ خود برخوردار شدند، شما هم از بهرۀ خویش بهره‌مند می‌شوید. آنان در
باطل فرو رفتند، همچنان‌که شما هم در باطل فرو رفتید، ﴿إِنَّهُمۡ كَانُواۡ خَٰسِرِينَ﴾
همانا گذشتگان و آیندگان آنان [جن و انس] از زیان‌دیدگان بودند، و چه زیانی
بزرگ‌تر است از خسارت و از دست دادن بهشت‌های پر از نعمت و محروم شدن از همسایگیِ «اکرم الاکرمین»؟!
اما آنان هرچند که در این زیان مشترک هستند اما در مقدار آن تفاوت عظیمی با هم دارند.

(132) (﴿وَلِكُلّٖ﴾) و برای هریک از آنها، (﴿دَرَجَٰتٞ مِّمَّا عَمِلُواۡ﴾) بر حسب اعمالشان درجاتی هست، و بدی و گناه
کم، مانند بدی زیاد، محسوب نمی‌شود. نه تابع و پیرو چون متبوع و پیروی شده است، و نه با فرمانبر چون
رئیس برخورد می‌شود. همان‌طور که میان اهل بهشت ـ‌گرچه همه در سود ‌بردن و رستگاری و وارد شدن
مشترک‌اندـ فرق‌هایی وجود دارد که جز خدا کسی آن را نمی‌داند، با اینکه همۀ آنان به آنچه مولایشان
بدانان بخشیده است، خشنودند. پس، از خداوند متعال می‌خواهیم که ما را از اهل فردوس اعلی که آن را
برای بندگان مقرب و بر گزیدگان خویش و منتخبان و دوستان خود تهیه نموده است، بگرداند. (﴿وَمَا رَبُّكَ بِغَٰفِلٍ عَمَّا يَعۡمَلُونَ﴾) و پروردگارت از آنچه می‌کنند،
بی‌خبر نیست، پس هر یک را بر حسب نیّت و عملش مجازات می‌نماید. و خداوند از آنجا که نسبت به بندگان
مهربان است و مصالح آنها را می‌خواهد، آنها را به انجام اعمال صالح و کارهای شایسته دستور داده، و
از کارهای بد نهی کرده است، وگرنه ذات خداوند از همۀ مخلوقات بی‌نیاز است، پس اطاعت فرمانبرداران به
او سودی نمی‌رساند. همان‌طورکه نافرمانی گناهکاران به او زیانی نمی‌رساند.

(133) (﴿إِن يَشَأۡ يُذۡهِبۡكُمۡ﴾) اگر بخواهد،
شما را هلاک نموده و از میان می‌برد، (﴿وَيَسۡتَخۡلِفۡ مِنۢ بَعۡدِكُم مَّا يَشَآءُ كَمَآ أَنشَأَكُم مِّن ذُرِّيَّةِ قَوۡمٍ ءَاخَرِينَ﴾) و
هرکس را که بخواهد، پس از شما جایگزین [تان] می‌کند، همان طور که شما را از
نسل و دودمان قومی دیگر پدید آورده است. پس وقتی شما دانستید که حتماً باید از این دنیا منتقل شوید،
همان طور که کسان دیگری غیر از شما منتقل شده‌اند، و دانستید که از این دنیا می‌روید و کوچ می‌کنید
و آن را برای کسانی که بعد از شما می‌آیند، می‌گذارید، همان طور که کسانی که پیش از شما بوده‌اند از
دنیا رفته و آن را برای شما به جا گذاشته اند، پس چرا دنیا را محل استقرار و آسایش و وطن خویش
گردانده‌اید، و فراموش کرده‌اید که دنیا گذرگاهی است نه محل استقرار؟! و فراموش کرده‌اید که پیش روی
شما سرا و جهانی است که همۀ نعمت‌ها را در بر دارد و از هر آفت و نقصی به‌دور است؟ و آن جهانی است
که مردمان نخستین و آخرین برای آن تلاش می‌کنند، و گذشتگان و آیندگان به سوی آن کوچ خواهند کرد، که
هرگاه به آن برسند، در آنجا برای همیشه می‌مانند و اقامت همیشگی در آن خواهند داشت. و آن جهان، هدف
و غایتی است که هدفی بالاتر ورای آن وجود ندارد، و مطلوبی است که هر هدف و امر مطلوبی در آن پایان
می‌پذیرد، و آنقدر مورد علاقۀ خردمندان است که هر چیز دیگری را فدای آن می‌کنند. سوگند به خدا در
آنجا چیزهایی است که انسان‌ها در پی آنند و چشم از دیدن آن لذت می‌برد، و رقابت کنندگان در آن به
رقابت می‌پردازند، چیزهایی از قبیل لذت ارواح و زیادی و فراوانی شادی‌ها، و نعمت‌های جسم و دل، و
نزدیک شدن به خدایی که همۀ غیب‌ها و پنهانی‌ها را می‌داند. همه اینها در آنجا وجود دارد. چه همت و
ارادۀ بالایی است همتی که در پی این خوبی‌ها می‌باشد! و چه خسارتمند است کسی که به بهره‌ای پست راضی
شده است! و چقدر پست و پایین است همّت کسی که معاملۀ زیان‌بار را برگزیده است! پس آن کس که دچار
رویگردانی و غفلت شده است، نباید رسیدن سریع به این منزل و سرا را بعید بداند

(134) پس آن کس که دچار رویگردانی و غفلت شده است، نباید رسیدن سریع به این
منزل و سرا را بعید بداند، زیرا (﴿إِنَّ مَا تُوعَدُونَ لَأٓتٖۖ وَمَآ أَنتُم بِمُعۡجِزِينَ﴾) همانا
آنچه به شما وعده داده می‌شود، خواهد آمد، و شما نمی‌توانید خدا را درمانده و ناتوان نمایید، و از
عذاب او فرار کنید؛ زیرا پیشانی‌هایتان در دست خدا است، و شما تحت تدبیر و تصرف او قرار دارید.

(135) (﴿قُلۡ﴾) ای پیامبر! وقتی که قوم خود را به
سوی خدا دعوت کردی، و سرانجامی که در انتظار آنهاست برایشان بیان نمودی، و آنان از تسلیم شدن در
برابر دستور خدا امتناع ورزیدند، و از امیالشان پیروی کردند و به شرک خود ادامه دادند، به آنان بگو: (﴿يَٰقَوۡمِ ٱعۡمَلُواۡ عَلَىٰ مَكَانَتِكُمۡ﴾) ای
قوم من! بر حالتی که هستید و آن را برای خود پسندیده‌اید، بمانید و همان‌طور عمل کنید، (﴿إِنِّي عَامِلٞ﴾) من [هم] طبق دستور خدا عمل می‌کنم
و تابع خشنودی پروردگارم هستم. (﴿فَسَوۡفَ تَعۡلَمُونَ مَن تَكُونُ لَهُۥ عَٰقِبَةُ ٱلدَّارِ﴾) به
زودی خواهید دانست که سرانجام نیک از آن چه کسی خواهد بود، به نفع من می‌شود یا به نفع شما؟! و این
انصاف بزرگی است، چرا که خداوند، هم از اعمال و هم از انجام دهندگان آن سخن به میان آورده و سزا و
جزا را پیش روی بینندگان قرار داده، و از صراحت‌گویی پرهیز کرده است، چرا که اشاره و تلویح صریح‌تر
و روشن‌تر است. و دانسته شد که عاقبت و سرانجام نیک در دنیا و آخرت از آن پرهیزگاران است. و عاقبت و
سرانجام نیک از آن مؤمنان است. و هرکس که از آنچه پیامبران آورده‌اند رویگردانی نماید، سرانجامش بد
خواهد بود. بنابراین فرمود: (﴿إِنَّهُۥ لَا يُفۡلِحُ ٱلظَّٰلِمُونَ﴾) و
ستمگران رستگار نمی‌شوند. پس هر ستمگری گرچه در دنیا از تمام بهره‌ها برخوردار باشد، در نهایت نابود و مضمحل می‌گردد:«إنَّ اللهَ لَیُملِی لِلظَّالِمِ حَتَّی إذَا أخَذَهُ لَم یُفلِتْهُ»«همانا خداوند به ستمگر مهلت می‌دهد، اما ناگهان او را می‌گیرد و رهایش نمی‌کند.»

بگو: اى قوم من، هر چه از دستتان برمى‌آيد بكنيد كه من نيز مى‌كنم؛ به زودى خواهيد دانست كه پايان اين زندگى به سود كه خواهد بود، هر آينه ستمكاران رستگار نمى‌شوند

بگو: اى قوم من! هر چه در توان داريد به كار گيريد كه من نيز در كارم، [امّا] به زودى خواهيد دانست كه عاقبت آن سرا براى كيست. و يقينا ستمكاران رستگار نمى‌شوند

بگو ای قوم من هرچه می‌توانید بکنید، من نیز می‌کنم، سپس به زودی خواهید دانست که نیک سرانجامی سرای آخرت از آن کیست و بی‌گمان ستمکاران رستگار نمی‌گردند

بگو: ای قوم! تا جایی که در قدرت شماست [برای مبارزه با من و آیینم] بکوشید، من هم [در انجام دادن وظایفم] می کوشم، سپس خواهید دانست که سرانجام خوش و نیکوی سرای آخرت برای کیست؟ قطعاً ستمکاران رستگار نمی شوند

بگو: ای قوم من، شما را هر چه در خور است و بر آن توانایی دارید عمل کنید، من نیز در خور خویش عمل (نیک) می‌کنم، آن گاه البته (من به اجر خود رسم و) شما به زودی آگاه خواهید شد که آن کس که عاقبت منزلگاه خوش دارد کیست، البته ستمکاران را رستگاری نیست

بگو ای قوم بکنید هر آنچه توانید که منم کننده زود است بدانید که را است پایان خانه همانا رستگار نشوند ستمگران‌

بگو: «اى قوم من، هر چه مقدور شما هست انجام دهيد؛ من [هم‌] انجام مى‌دهم. به زودى خواهيد دانست كه فرجام [نيكوى‌] آن سراى از آنِ كيست. آرى، ستمكاران رستگار نمى‌شوند.»

بگو: «ای قوم من! هر چه در توانتان است انجام دهید، من (هم) همواره (در خور توانم) انجام‌دهنده‌ام. پس دیرا که خواهید دانست زندگی پایانی این خانه(ی دنیا) از آنِ کیست. بی‌گمان، ستمکاران رستگار نمی‌کنند.»

بگو: «اى قوم من! بر جایگاه و سیرت خویش عمل کنید که من نیز [بر اساس سیرت خویش] عمل مى‌کنم. و به زودى خواهید دانست که سرانجام آن سراى از کیست. ستمکاران رستگار نمى‌شوند.»

(ای پیغمبر!) بگو: ای قوم من! (بر کفر خود و دشمنانگیتان نسبت به من ماندگار باشید و) هرچه در قدرت دارید بکنید. من هم (بر جای خود ایستاده‌ام و تا می‌توانم شکیبائی) می‌کنم (و در دفاع از اسلام می کوشم). بالأخره خواهید دانست که چه کسی سرانجامِ نیک خواهد داشت (و پیروزی در این جهان و سعادت در آن جهان مال چه کسی خواهد شد). بیگمان ستمکاران موفّق و رستگار نخواهند شد

بگو: «ای قوم من! هر کار در قدرت دارید بکنید! من (هم به وظیفه خود) عمل می‌کنم؛ امّا بزودی خواهید دانست چه کسی سرانجام نیک خواهد داشت (و پیروزی با چه کسی است! امّا) به یقین، ظالمان رستگار نخواهند شد!»

بگو: اى قوم من، بر جايگاه [و سيرت‌] خويش عمل كنيد كه من نيز عمل‌كننده‌ام پس بزودى خواهيد دانست كه سرانجام آن سراى كه راست، همانا ستمكاران رستگار نمى‌شوند