اصْبِرْ عَلَى مَا يَقُولُونَ وَاذْكُرْ عَبْدَنَا دَاوُودَ ذَا الْأَيْدِ إِنَّهُ أَوَّابٌ؛ بر هر
چه مي گويند صبر کن و از داود قدرتمند ، که همواره به درگاه ، ماتوبه مي کرد ، يادآور.
إِنَّا سَخَّرْنَا الْجِبَالَ مَعَهُ يُسَبِّحْنَ بِالْعَشِيِّ وَالْإِشْرَاقِ؛ ما کوهها را رام
کرديم و کوهها هر شامگاه و بامدادان با او تسبيح مي کردند.
وَالطَّيْرَ مَحْشُورَةً كُلٌّ لَّهُ أَوَّابٌ؛ و پرندگان بر او گرد مي آمدند ، همه فرمانبر او
بودند.
وَشَدَدْنَا مُلْكَهُ وَآتَيْنَاهُ الْحِكْمَةَ وَفَصْلَ الْخِطَابِ؛ فرمانرواييش را استواري
بخشيديم و او را حکمت و فصاحت در سخن عطا کرديم.
(17) پس خداوند به پیامبرش فرمود: (﴿ٱصۡبِرۡ عَلَىٰ مَا يَقُولُونَ﴾) در
برابر چیزهایی که میگویند شکیبا باش، همانطور که پیامبرانی که پیش از تو بودند شکیبایی ورزیدند. و
بدان که سخن مشرکین زیانی به حق نمیرساند، و هیچگاه نمیتوانند زیانی به تو برسانند، بلکه آنها به
خودشان زیان وارد میکنند.
وقتی خداوند پیامبرش را دستور داد که در برابر سخن و آزارهای قومش
شکیبایی ورزد، پیامبر را فرمان داد که با انجام عبادت خالص برای خدا، صبر پیشه کند، و حالت
عبادتگزاران را بهخاطر بیاورد. همانطور که در آیهای دیگر فرموده است:﴿فَٱصۡبِرۡ عَلَىٰ مَا يَقُولُونَ وَسَبِّحۡ بِحَمۡدِ رَبِّكَ قَبۡلَ طُلُوعِ ٱلشَّمۡسِ وَقَبۡلَ غُرُوبِهَا﴾
پس در برابر آنچه میگویند شکیبا باش، و قبل از طلوع خورشید و قبل از غروب آن پروردگارت را تسبیح
بگوی. و یکی از بزرگترین عبادتگزاران پیامبر خدا، داود ـ علیه الصلاة والسلام ـ است. (﴿ذَا ٱلۡأَيۡدِ﴾)که دارای قدرت فراوان بدنی و قلبی برای عبادت خدا
بود. (﴿إِنَّهُۥٓ أَوَّابٞ﴾) بیگمان او در همۀ کارها به سوی خدا باز
میگشت، و با محبت و بندگی و ترس و امید و کثرت تضرع و زاری و دعا همواره رو به سوی خدا داشت، و
وقتی که کاستیهایی از او سر میزد، با دست برداشتن از گناه و توبۀ نصوح، به سوی خدا باز میگشت.
(18 - 19) و یکی از مصادیق انابت او به سوی پروردگار و عبادتش این بود که
خداوند کوهها را با او همآوا و رام کرده بود، به گونهای که همصدا با او پاکی پروردگارشان
را (﴿بِٱلۡعَشِيِّ وَٱلۡإِشۡرَاقِ﴾) صبحگاهان و شامگاهان در اوّل و آخر روز
بیان میکردند. (﴿وَٱلطَّيۡرَ مَحۡشُورَةٗ﴾) و پرندگان را رام او کرد در
حالی که با او جمع شده بودند، و مجموعۀ کوهها و پرندگان فرمانبردار و تسبیح کنندۀ خدا بودند، و این
اطاعت و تسبیح پرندگان، از سرِ استجابت این فرمودۀ خداوند بود که فرمود:﴿يَٰجِبَالُ أَوِّبِي مَعَهُۥ وَٱلطَّيۡرَ﴾ای
کوهها و پرندگان! همراه با داود خدا را تسبیح گویید. پس این منّت خداست که به او توفیق عبادت داده
بود.
(20) سپس خداوند این را بیان کرد که با دادن پادشاهی بزرگ به او، بر وی
منّت نهاد، پس فرمود: (﴿وَشَدَدۡنَا مُلۡكَهُۥ﴾) و
با اسبابی که به او دادیم و با لشکریان و ساز و برگ فراوان، فرمانروایی او را قدرت بخشیدیم. سپس
خداوند بیان نمود که با دادن علم و دانش به او، بر وی منّت نهاد، پس فرمود: (﴿وَءَاتَيۡنَٰهُ ٱلۡحِكۡمَةَ﴾) و به او پیامبری و دانش فراوان دادیم، (﴿وَفَصۡلَ ٱلۡخِطَابِ﴾) و به وی قدرت داوری عطا کردیم که میان مردم در
اختلافهایشان داوری میکرد.