وَإِذْ صَرَفْنَا إِلَيْكَ نَفَرًا مِّنَ الْجِنِّ يَسْتَمِعُونَ الْقُرْآنَ فَلَمَّا حَضَرُوهُ قَالُوا أَنصِتُوا فَلَمَّا قُضِيَ وَلَّوْا إِلَى قَوْمِهِم مُّنذِرِينَ و گروهي از جن را نزد تو روانه کرديم تا قرآن را بشنوند چون به ، حضرتش رسيدند گفتند : گوش فرا دهيد چون به پايان آمد ، همانند بيم دهندگاني نزد قوم خود بازگشتند
قَالُوا يَا قَوْمَنَا إِنَّا سَمِعْنَا كِتَابًا أُنزِلَ مِن بَعْدِ مُوسَى مُصَدِّقًا لِّمَا بَيْنَ يَدَيْهِ يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ وَإِلَى طَرِيقٍ مُّسْتَقِيمٍ گفتند : اي قوم ما ، ما کتابي شنيديم که بعد از موسي نازل شده ، کتابهاي پيشين را تصديق مي کند و به حق و راه راست راه مي نمايد
يَا قَوْمَنَا أَجِيبُوا دَاعِيَ اللَّهِ وَآمِنُوا بِهِ يَغْفِرْ لَكُم مِّن ذُنُوبِكُمْ وَيُجِرْكُم مِّنْ عَذَابٍ أَلِيمٍ اي قوم ما ، اين دعوت کننده به خدا را پاسخ گوييد و به او ايمان ، بياوريد تا خدا گناهانتان را بيامرزد و شما را از عذابي دردآور در امان دارد
وَمَن لَّا يُجِبْ دَاعِيَ اللَّهِ فَلَيْسَ بِمُعْجِزٍ فِي الْأَرْضِ وَلَيْسَ لَهُ مِن دُونِهِ أَولِيَاء أُوْلَئِكَ فِي ضَلَالٍ مُّبِينٍ و هر کس که به اين دعوت کننده جواب نگويد نمي تواند در روي زمين از خداي بگريزد و او را جز خدا هيچ ياوري نيست و در گمراهي آشکاري است
(29) خداوند پیامبرش محمّد صلی الله علیه وسلم را به سوی همۀ انسانها و جنها فرستاد، و میبایست دعوت و نبوّت و رسالت به همۀ آنها رسانده شود. دعوت کردن و بیم دادن انسانها برای پیامبر ـعلیه الصلاة والسلامـ ممکن بود، امّا جنها را خداوند با قدرت خویش به سوی او فرستاد: (﴿وَإِذۡ صَرَفۡنَآ إِلَيۡكَ نَفَرٗا مِّنَ ٱلۡجِنِّ يَسۡتَمِعُونَ ٱلۡقُرۡءَانَ فَلَمَّا حَضَرُوهُ قَالُوٓاۡ أَنصِتُواۡ﴾) گروهی از جنها را فرستادیم تا قرآن را بشنوند. وقتی جنها نزد پیامبر حضور یافتند، به یکدیگر توصیه کردند و گفتند: خاموش باشید. (﴿فَلَمَّا قُضِيَ وَلَّوۡاۡ إِلَىٰ قَوۡمِهِم مُّنذِرِينَ﴾) وقتی که تلاوت قرآن به پایان آمد و آن را فرا گرفتند و قرآن در آنها اثر گذاشت، به سوی قومشان بازگشتند تا آنها را دعوت کنند. چون نسبت به قومشان مهربان و دلسوز بودند، و برای آنکه حجّت بر آنها اقامه گردد، خداوند آنها را برگماشت تا در گسترش دعوت پیامبر میان جنها او را یاری دهند.
(30) (﴿قَالُواۡ يَٰقَوۡمَنَآ إِنَّا سَمِعۡنَا كِتَٰبًا أُنزِلَ مِنۢ بَعۡدِ مُوسَىٰ﴾) گفتند: ای قوم ما! ما تلاوت کتابی را شنیدهایم که بعد از موسی نازل شده است. چون کتاب موسی، اصل و اساس انجیل و مرجع بنیاسرائیل در احکام شرع بود. و انجیل تکمیل کنندۀ تورات بود، و برخی از احکام آن را تغییر داد. (﴿مُصَدِّقٗا لِّمَا بَيۡنَ يَدَيۡهِ يَهۡدِيٓ إِلَى ٱلۡحَقِّ﴾) کتابی که ما شنیدیم، به سوی حق راهنمایی میکند. و «حق» عبارت است از هر امر و هر خبری درست. (﴿وَإِلَىٰ طَرِيقٖ مُّسۡتَقِيمٖ﴾) و به راه راست رهنمون میشود؛ راهی که انسان را به خدا و بهشت میرساند. و راه آن، شناخت خدا و احکام دینی و احکام جزایی او میباشد.
(31) وقتی آنها قرآن را ستودند و جایگاه و منزلت آن را بیان داشتند، قومشان را به ایمان آوردن به پیامبر فرا خواندند و گفتند: (﴿يَٰقَوۡمَنَآ أَجِيبُواۡ دَاعِيَ ٱللَّهِ﴾) ای قوم ما! سخنان دعوتگر الهی را بپذیرید؛ یعنی کسی را اجابت کنید که جز به سوی پروردگارش دعوت نمیکند؛ و او شما را به هدفی از اهداف شخصیاش دعوت نمیکند و شما را به هواپرستی فرا نمیخواند؛ بلکه فقط شما را به سوی پروردگارتان دعوت میکند تا پروردگارتان به شما پاداش دهد و هر شر و امر ناخوشایندی را از شما دور نماید. بنابراین گفتند: (﴿وَءَامِنُواۡ بِهِۦ يَغۡفِرۡ لَكُم مِّن ذُنُوبِكُمۡ وَيُجِرۡكُم مِّنۡ عَذَابٍ أَلِيمٖ﴾) و به او ایمان بیاورید تا خداوند گناهانتان را بیامرزد و شما را از عذاب دردناک در امان دارد. و وقتی آنها را از عذاب دردناک در پناه خویش محفوظ بدارد، پس آنجا جز نعمت چیز دیگری وجود ندارد. این پاداش کسی است که دعوت دعوتگر الهی را بپذیرد.
(32) (﴿وَمَن لَّا يُجِبۡ دَاعِيَ ٱللَّهِ فَلَيۡسَ بِمُعۡجِزٖ فِي ٱلۡأَرۡضِ﴾) و هرکس دعوت دعوتگر الهی را نپذیرد، در زمین راه گریزی ندارد؛ چرا که خداوند بر هر چیزی تواناست، و هیچ گریزندهای از دست او در نمیرود، و هیچ کسی بر او چیره نمیشود. (﴿وَلَيۡسَ لَهُۥ مِن دُونِهِۦٓ أَوۡلِيَآءُۚ أُوۡلَٰٓئِكَ فِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٍ﴾) و کسی که دعوتگر الهی را اجابت نکند، در برابر خداوند دوستان و یاورانی ندارد، و اینان در گمراهی آشکارند، و چه گمراهی بالاتر از گمراهی کسی است که پیامبران او را فرا خواندهاند، و هشدارها به وسیلۀ آیات و نشانههای روشنگر و حجّتهای متواتر به او رسیده باشد، امّا همچنان روی بگرداند و استکبار ورزد؟!