13. رعد آیه 5

و [ای پیامبر،] اگر [از بی‌ایمانیِ کافران] تعجب می‌کنی، عجیب[تر] گفتار آنان است كه [دربارۀ معاد می‌گویند:] «آیا وقتى خاک شدیم، واقعاً [زنده می‌شویم و] در آفرینش جدیدی خواهیم بود؟» اینانند كه به پروردگارشان كفر ورزیده‌اند و در گردن‌هایشان [از آتش،] زنجیرهاست و آنان اهل آتشند [و] در آن جاودانند.

وَإِن تَعْجَبْ فَعَجَبٌ قَوْلُهُمْ أَئِذَا كُنَّا تُرَابًا أَئِنَّا لَفِي خَلْقٍ جَدِيدٍ أُوْلَـئِكَ الَّذِينَ كَفَرُواْ بِرَبِّهِمْ وَأُوْلَئِكَ الأَغْلاَلُ فِي أَعْنَاقِهِمْ وَأُوْلَـئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خَالِدونَ و اگر به شگفت مي آيي، شگفت انگيز سخن آنان است که مي گويند:«آيا هنگامي که خاک شديم آفرينش تازه اي پيدا مي کنيم؟» اينان کساني اند که به پرروردگارشان کفر ورزيدند و بندها و زنجيرها در گردنهايشان خواهد بود. اينان دوزخي اند و در آن جاودانه مي مانند.
(5) احتمال د‌ارد که معنی (﴿وَإِن تَعۡجَبۡ﴾) این باشد که اگر تو از عظمت خد‌اوند متعال و از کثرت د‌لایل توحید به شگفت آمد‌ه‌ای، شگفت‌انگیزتر این است که آنها رستاخیز و زند‌ه شد‌نِ پس از مرگ را انکار و تکذیب کرد‌ه و می‌گویند: (﴿أَءِذَا كُنَّا تُرَٰبًا أَءِنَّا لَفِي خَلۡقٖ جَدِيدٍ﴾) آیا هنگامی که خاک شد‌یم، [د‌وباره] آفرینش تازه‌ای پید‌ا می‌کنیم؟! به گمان آنها غیرممکن و بسیار بعید است پس از اینکه خاک شد‌ند،‌ خد‌اوند آنها را د‌وباره زند‌ه گرد‌اند . آنها ـ به خاطر ناد‌انی و جهالت خود ـ قد‌رت خالق و آفرینند‌ه را با توانایی و قد‌رت مخلوق مقایسه می‌کرد‌ند. پس وقتی د‌ید‌ند که مخلوق توانایی چنین کاری را ند‌ارد،‌ گمان برد‌ند این کار د‌ر توان خد‌ا هم نیست و فراموش کرد‌ند که خد‌اوند آنها را نخستین بار آفرید‌ه است، در حالی که چیزی نبودند. نیز احتمال د‌ارد که معنی آیه چنین باشد: اگر تو از سخن آنها و از اینکه زند‌ه شد‌ن پس از مرگ را د‌روغ می‌انگارند به تعجب آمد‌ه‌ای، حق به جانب تو می‌باشد؛‌ زیرا کسی که نشانه‌ها و آیات برای او توضیح د‌اد‌ه ‌شود و د‌لایل قاطعی را که بر زند‌ه شد‌ن پس از مرگ د‌لالت می‌نماید مشاهد‌ه ‌کند که شک و ترد‌ید د‌ر آن راهی ند‌ارد، سپس زند‌ه شد‌ن پس از مرگ را انکار ‌کند،‌ به حقیقت که سخن او بسیار تعجب برانگیز است. اما چنین چیزی از کافران بعید نیست، (﴿أُوۡلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواۡ بِرَبِّهِمۡ﴾) [زیرا] اینان کسانی‌اند که به پرورد‌گارشان کفر ورزید‌ند و یگانگی او را انکار کرد‌ند، که یگانگی او بسیار روشن و آشکار است. (﴿وَأُوۡلَٰٓئِكَ ٱلۡأَغۡلَٰلُ فِيٓ أَعۡنَاقِهِمۡ﴾) و آنان بند‌ها و زنجیرهایی د‌ر گرد‌نشان د‌ارند و از هد‌ایت باز می‌مانند؛ چرا که به ایمان فراخواند‌ه شد‌ند اما ایمان نیاورد‌ند، و هد‌ایت بر آنها عرضه شد اما هد‌ایت نشد‌ند. پس د‌ل‌هایشان به سزای اینکه نخستین بار به آن ایمان نیاورد‌ند،‌ د‌گرگون شد.(﴿وَأُوۡلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ﴾) و اینان اهل د‌وزخ‌اند و د‌ر آن جاود‌انه می‌مانند و هرگز از آن بیرون نمی‌روند.

اگر تو در شگفت مى‌آيى، شگفت سخن ايشان است كه آيا آن هنگام كه خاك شويم از نو ما را بيافرينند؟ اينان به پروردگارشان ايمان ندارند، بر گردنهاشان غُلها باشد و اهل جهنمند و در آن جاودانه‌اند

و اگر تعجب كنى، سخن آنها عجب است كه: آيا وقتى خاك شديم، واقعا به آفرينش تازه‌اى وارد مى‌شويم؟ اينان كسانى هستند كه به پروردگارشان كافر شدند و زنجيرها در گردنشان است، و آنها اهل آتشند و در آن ماندگار خواهند بود

و اگر عجب کنی، سخن ایشان عجیب‌[تر] است [که می‌گویند] آیا آنگاه که خاک شدیم، آیا به آفرینش تازه‌ای در می‌آییم؟ اینان کسانی‌اند که به پروردگارشان کفرورزیده‌اند و هم اینانند که [در قیامت و در دوزخ‌] در گردنهایشان غل و بندهاست، و اینان دوزخی‌اند و جاودانه در آنند

اگر بخواهی تعجب کنی، پس تعجب از گفتار منکران لجوج است که [بدون توجه به قدرت خدا که آنان را از خاک پدید آورد، می گویند]: آیا ما هنگامی که [پس از مردن] خاک شدیم، به راستی در آفرینش جدیدی خواهیم بود؟! اینانند که به پروردگارشان کافر شدند، و اینانند که در گردنشان بندها و زنجیرها [ی گمراهی در دنیا و عذاب در آخرت] است، و اینان اهل آتش اند و در آن جاودانه اند

و اگر تو را جای تعجب (به کار منکران) است عجب قول منکران معاد است که می‌گویند: آیا ما چون خاک شدیم باز از نو خلق خواهیم شد؟ اینان هستند که به خدای خود کافر شدند و هم اینان زنجیرها (ی قهر و عذاب) بر گردن دارند و هم اینان اصحاب دوزخند و در آن همیشه معذبند

و اگر شگفت مانی پس شگفت است گفتار ایشان که آیا گاهی که خاک شویم آیا به راستی مائیم در آفرینشی نوین آنانند که کفر ورزیدند به پروردگار خود و آنانند که زنجیرها به گردنهای ایشان است و آنانند یاران آتش ایشانند در آن جاودانان‌

و اگر عجب دارى، عجب از سخن آنان [=كافران‌] است كه: «آيا وقتى خاك شديم، به راستى در آفرينش جديدى خواهيم بود؟» اينان همان كسانند كه به پروردگارشان كفر ورزيده‌اند و در گردنهايشان زنجيرهاست، و آنان همدم آتشند و در آن ماندگار خواهند بود

و اگر شگفتی داری، پس شگفت از سخن آنان [:کافران] دار که: «آیا وقتی خاک شدیم، آیا به‌راستی بی‌چون در آفرینش جدیدی خواهیم بود؟» همان کسانی‌اند که به پروردگارشان کفر ورزیدند و (هم)اینان در گردن‌هایشان زنجیرهاست، و آنان همدمان آتشند، و در آن (به اندازه‌ی کفرشان و کمتر از آن) ماندگارند

اگر تعجب مى‌کنى، پس عجیب، گفتار آنهاست [که مى‌گویند:] «آیا آنگاه که خاک شدیم، [بار دیگر زنده مى‌شویم و] به آفرینش تازه‌اى درمى‌آییم؟» آنانند کسانى که به پروردگارشان کفر ورزیدند و همانانند که غل‌ها درگردنشان باشد. و همانانند همدم آتش و در آن جاودانه‌اند

(ای پیغمبر! از چیزی) اگر باید در شگفت بمانی، شگفت‌انگیز (ترین چیز) سخن ایشان است که می‌گویند: آیا هنگامی که خاک شدیم، آیا دوباره (زنده می‌گردیم و) آفرینش تازه‌ای پیدا می‌کنیم؟ آنان کسانیند که به پروردگارشان ایمان ندارند، و غلها و زنجیرها به گردنهایشان می‌افتد و دوزخیانند و در آتش جاودانه می‌مانند

و اگر (از چیزی) تعجب می‌کنی، عجیب گفتار آنهاست که می‌گویند: «آیا هنگامی که ما خاک شدیم، (بار دیگر زنده می‌شویم و) به خلقت جدیدی بازمی‌گردیم؟!» آنها کسانی هستند که به پروردگارشان کافر شده‌اند؛ و آنان غل و زنجیرها در گردنشان است؛ و آنها اهل دوزخند، و جاودانه در آن خواهند ماند

و اگر شگفتى نمايى، شگفت است گفتار آنان كه: آيا هنگامى كه خاك شويم، براستى در آفرينشى نو در آييم؟ اينانند كه به پروردگار خويش كافر شدند، و اينان در گردنهاشان زنجيرهاست، و اينان دوزخيانند كه در آن جاويدانند