از تو درباره شراب و قمار میپرسند بگو: «در آن دو، گناهی بزرگ است و سودهایی برای مردم در بر دارد، و گناه هر دو از سودشان بزرگتر است». و از تو میپرسند «چه چیزی انفاق کنند؟» بگو: مازاد (نیازمندی خود) اینچنین الله آیات را برای شما روشن میسازد، باشد که اندیشه کنید.
English Sahih:
They ask you about wine and gambling. Say, "In them is great sin and [yet, some] benefit for people. But their sin is greater than their benefit." And they ask you what they should spend. Say, "The excess [beyond needs]." Thus Allah makes clear to you the verses [of revelation] that you might give thought (Al-Baqarah [2] : 219)
1 Mokhtasar Farsi (Persian)
- ای پیامبر- اصحابت در مورد خمر (هرچه که عقل را بپوشاند و از بین ببرد)، از تو میپرسند که نوشیدن و خرید و فروش آن چه حکمی دارد؟ و در مورد حکم قِمار (شرطبندی بر سر پول، یا هر چیز دارای ارزش اقتصادی از جانب دو طرف حاضر در مسابقه) از تو میپرسند؟ در پاسخ به آنها بگو: در این دو، زیانها و مفاسد دینی و دنیوی زیادی است، مانند نابودی عقل و مال و افتادن در دشمنی و کینه، و منافع اندکی مانند درآمدهای مالی در آنها وجود دارد، و ضرر و گناه حاصل از این دو، از سودشان بزرگتر است و عاقل باید از هرچه که ضررش بیشتر از سودش باشد بپرهیزد. این فرمودۀ الله متعال، زمینهسازی برای تحریم شراب است. و – ای پیامبر- اصحابت از تو میپرسند که چه اندازه از اموالشان را بهصورت داوطلبانه و به میل خویش انفاق کنند؟ در پاسخ به آنها بگو: از آن اموالتان که مازاد بر نیاز شماست انفاق کنید (این حکم در ابتدای امر بود، اما پس از آن، الله زکات واجب را در اموالی مخصوص و نصابی معین تشریع فرمود)، و الله مانند همین بیان واضح و بدون ابهام، احکام شرعی را برایتان بیان میفرماید باشد که بیندیشید.
2 Islamhouse
[ای پیامبر، اصحابت] دربارۀ شراب و قمار، از تو میپرسند؛ بگو: «در آن دو، گناهی بزرگ و [نیز] سودهایی برای مردم وجود دارد؛ ولی گناهِ آن دو، از سودشان [بیشتر و] بزرگتر است»؛ و از تو میپرسند: چه چیزی انفاق کنند؟ بگو: «مازاد [از نیازمندی خود را]». الله اینچنین آیات [خود] را برای شما روشن میسازد؛ باشد که بیندیشید.
3 Tafsir as-Saadi
يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ قُلْ فِيهِمَا إِثْمٌ كَبِيرٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَإِثْمُهُمَآ أَكْبَرُ مِن نَّفْعِهِمَا وَيَسْأَلُونَكَ مَاذَا يُنفِقُونَ قُلِ الْعَفْوَ كَذَلِكَ يُبيِّنُ اللّهُ لَكُمُ الآيَاتِ لَعَلَّكُمْ تَتَفَكَّرُونَ ، ترا از شراب و قمار مي پرسند، بگو:« در اين دو، گناهي بزرگ است، و براي مردم منافعي هم دارند، و گناهشان از نفعشان بيشتر است» . و ترا مي پرسند که چه چيزي را انفاق کنند؟ بگو:« افزون بر نياز را انفاق کنيد». اين چنين خداوند آيات را براي شما بيان مي کند تا بيانديشيد. (219) سپس خداوند متعال فرمود: (﴿يَسَۡٔلُونَكَ عَنِ ٱلۡخَمۡرِ﴾) ای پیامبر! مؤمنان تو را از احکام شراب و قمار میپرسند. شراب و قمار در دوران جاهلیت و در ابتدای اسلام رواج داشت، اما آنها در آن اشکال میدیدند به همین دلیل مؤمنان از حکم شراب و قمار پرسیدند، پس خداوند پیامبرش را دستور داد که منافع و زیانهای آن را برایشان بیان کند، تا مقدمهای برای تحریم قطعی آن باشد. پس خداوند خبر داد که گناهِ شراب و قمار و زیانی که از این کارها ناشی میشود، از قبیل: از دست دادن عقل، و مال، و بازماندن از ذکر خدا و نماز، و ایجاد دشمنی و کینه، از فایدهای که آنها به گمان خود از آن میبرند، از قبیل: به دست آوردن مال از راه تجارت شراب، و به دست آوردن مال بهوسیله قمار، و لذت بردن به هنگام انجام این دو کار، بیشتر و بزرگتر است. و این آیه آنان را از آن دو بازداشت؛ زیرا فرد عاقل آنچه را که مصلحت و منفعتش رجحان داشته باشد، ترجیح میدهد، و از آنچه که زیانش مرجّح باشد، پرهیز میکند. ولی از آنجا که مسلمانان به شراب و قمار انس گرفته بودند، و ترک قطعی آن در مرحلۀ اول، مشکل بود، خداوند متعال این آیه را به عنوان مقدمۀ تحریم بیان کرد، و طی چند مرحله آن را بهطور قطعی تحریم کرد و فرمود:﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاۡ إِنَّمَا ٱلۡخَمۡرُ وَٱلۡمَيۡسِرُ وَٱلۡأَنصَابُ وَٱلۡأَزۡلَٰمُ رِجۡسٞ مِّنۡ عَمَلِ ٱلشَّيۡطَٰنِ فَٱجۡتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ﴾ ای کسانی که ایمان آوردهاید! بیگمان شراب و قمار و بتها و تیرهای قرعه، پلید و از عمل شیطان هستند. پس، از آنها بپرهیزید، باشد که رستگار شوید. ﴿إِنَّمَا يُرِيدُ ٱلشَّيۡطَٰنُ أَن يُوقِعَ بَيۡنَكُمُ ٱلۡعَدَٰوَةَ وَٱلۡبَغۡضَآءَ فِي ٱلۡخَمۡرِ وَٱلۡمَيۡسِرِ وَيَصُدَّكُمۡ عَن ذِكۡرِ ٱللَّهِ وَعَنِ ٱلصَّلَوٰةِۖ فَهَلۡ أَنتُم مُّنتَهُونَ﴾ همانا شیطان میخواهد با شراب و قمار، میان شما دشمنی و کینه ایجاد کند، و شما را از یاد خدا و از نماز بازدارد. پس آیا شما دست بر میدارید؟ و این ناشی از لطف و مهربانی و حکمت خداوند است. به همین جهت وقتی این آیه نازل شد، حضرت عمر جل جلاله فرمود:«دست برداشتیم، دست برداشتیم.» اما شراب؛ هر مست کنندهای است که عقل را میپوشاند، و فرق نمیکند از چه نوعی باشد. و اما قمار؛ مسابقهای میباشد که طرف بازنده باید عوضی بپردازد، از قبیل: نرد و شطرنج و هر نوع مسابقۀ قولی و فعلی. اما مسابقۀ اسب سواری و شترسواری و تیراندازی جایز است، چون اینکارها انسان را در امر جهاد کمک مینماید، بنابراین شریعت اسلام انجام این مسابقات را جایز شمرده است. (﴿وَيَسَۡٔلُونَكَ مَاذَا يُنفِقُونَ﴾) و این سوالی است در رابطه با مقدار اموالی که باید انفاق کنند، پس خداوند کار را بر آنها آسان نمود، و آنها را دستور داد آنچه از اموالشان را که به آن نیازی ندارند، انفاق کنند، و این بستگی به میزان توانایی افراد دارد. پس توانگر و فقیر و متوسط هر یک میتواند آنچه را که از نیازش افزونتر است، انفاق کند، گرچه نصف یک دانۀ خرما باشد. بنابراین به پیامبرش صلی الله علیه وسلم دستور داد که اموال ما زاد بر مصرف و صدقههای مردم را بگیرد، و آنها را به انجام آنچه بر آنان دشوار است، مکلف ننماید؛ زیرا خداوند به آنچه ما را به آن دستور میدهد، نیازی ندارد، و نمیخواهد ما را به انجام امور سخت و طاقت فرسا مکلف سازد، بلکه ما را به چیزی دستور داده است که سعادت و خوشبختی ما در برداشته، و انجام آن برای ما آسان است، و برای ما و برادرانمان سودمند است. پس خداوند شایستۀ کاملترین ستایش است. پس از آنکه خداوند این مطلب را به صورت کامل بیان داشت، و بندگان را بر اسرار شریعت آگاه نمود، فرمود: (﴿كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ ٱللَّهُ لَكُمُ ٱلۡأٓيَٰتِ﴾) اینچنین خداوند نشانههای دال بر حق و حقیقت، و علم مفید، و جدا کنندۀ حق از باطل را برای شما بیان میکند. (﴿لَعَلَّكُمۡ تَتَفَكَّرُونَ فِي ٱلدُّنۡيَا وَٱلۡأٓخِرَةِ﴾) باشد که اندیشهها و افکار خود را در اسرار شریعت او بهکار بگیرید، و بدانید که منافع دنیا و آخرت در دستورهای اوست. و نیز تا در دنیا و پایان یافتن سریع آن اندیشه کنید، و آن را نپذیرید؛ و در آخرت و بقای آن، و اینکه آخرت خانۀ سزا و پاداش است و باید آن را آباد کنید، بیندیشید.
4 Abdolmohammad Ayati
تو را از شراب و قمار مىپرسند. بگو: در آن دو گناهى بزرگ و سودهايى است براى مردم. و گناهشان از سودشان بيشتر است. و از تو مىپرسند، چه چيز انفاق كنند؟ بگو: آنچه افزون آيد. خدا آيات را اينچنين براى شما بيان مىكند، باشد كه در كار دنيا و آخرت بينديشيد
5 Abolfazl Bahrampour
از تو در بارهى شراب و قمار مىپرسند، بگو: در آنها گناهى بزرگ و سودهايى براى مردم است، ولى زيان آنها از سودشان بزرگتر است. و از تو مىپرسند چه چيز انفاق كنند؟ بگو: آنچه افزون بر نياز است. خدا بدينسان آيات خود را براى شما روشن مىسازد تا بينديشيد
6 Baha Oddin Khorramshahi
از تو درباره شراب و قمار میپرسند، بگو در آنها گناهی بزرگ و نیز سودهایی برای مردم هست، ولی گناه آنها بر سودشان میچربد، و از تو میپرسند که چه چیزی ببخشند، بگو آنچه افزون بر نیاز است، بدینسان خداوند آیات خود را برایتان روشن میسازد، باشد که اندیشه کنید
7 Hussain Ansarian
درباره شراب و قمار از تو می پرسند، بگو: در آن دو، گناهی بزرگ و سودهایی برای مردم است، و گناه هر دو از سودشان بیشتر است. و از تو می پرسند: چه چیز انفاق کنند؟ بگو: از آنچه افزون بر نیاز است. خدا این گونه آیاتش را برای شما بیان می کند تا بیندیشید
8 Mahdi Elahi Ghomshei
(ای پیغمبر) از تو از حکم شراب و قمار میپرسند، بگو: در این دو کار گناه بزرگی است و سودهایی برای مردم، ولی زیان گناه آن دو بیش از منفعت آنهاست. و نیز سؤال کنند تو را که چه در راه خدا انفاق کنند؟ جواب ده: آنچه زائد (بر ضروری زندگانی) است. خداوند بدین روشنی آیات خود را برای شما بیان کند، باشد که تفکر نموده و عقل خود به کار بندید،
9 Mohammad Kazem Moezzi
پرسندت از باده و قمار بگو در آنها است گناهی بزرگ و سودهائی برای مردم و گناه آنها بزرگتر است از سود آنها و پرسندت چه چیز انفاق کنند بگو گذشت یا فزونی را چنین بیان کند خدا برای شما آیات را شاید بیندیشید
10 Mohammad Mahdi Fooladvand
در باره شراب و قمار، از تو مىپرسند، بگو: «در آن دو، گناهى بزرك، و سودهايى براى مردم است، و[لى] گناهشان از سودشان بزرگتر است.» و از تو مىپرسند: «چه چيزى انفاق كنند؟» بگو: «مازاد [بر نيازمندى خود] را.» اين گونه، خداوند آيات [خود را] براى شما روشن مىگرداند، باشد كه در [كار] دنيا و آخرت بينديشيد
11 Mohammad Sadeqi Tehrani
از شراب و آسانکنندهی گناه (همچون قمار) از تو میپرسند. بگو: «در آن دو گناه، بازدارندهای بزرگ از خیر، و سودهایی (هم) برای مردمان است، و (اما) گناهشان از سودشان بزرگتر است.» و از تو میپرسند: «چه چیزی انفاق کنند؟» بگو: «عفو [:بخشش] را.» این گونه خدا آیات (خود) را برایتان روشن میگرداند، شاید شما بیندیشید؛
12 Mohsen Gharaati
از تو درباره شراب و قمار مىپرسند، بگو: «در آن دو، گناه و زیان بزرگى است و منافعى [مادّى] نیز براى مردم دارند؛ و[لى] گناه آن دو از سودشان بیشتر است». [همچنین] از تو مىپرسند که چه انفاق کنند؟ بگو: «افزون [بر نیاز خود را]» خداوند این چنین آیات را براى شما روشن مىسازد تا شاید بیندیشید
13 Mostafa Khorramdel
دربارهی باده و قمار از تو سؤال میکنند. بگو: در آنها گناه بزرگی است و منافعی هم برای مردم دربر دارند، ولی گناه آنها بیش از نفع آنها است. و از تو میپرسند: چه چیز را صدقه و انفاق کنند؟ بگو: مازاد (نیازمندی خود). این چنین خداوند آیات (و احکام) را برای شما روشن میسازد، شاید (دربارهی مصالح دنیا و آخرت خود) بیندیشید
14 Naser Makarem Shirazi
در باره شراب و قمار از تو سؤال میکنند، بگو: «در آنها گناه و زیان بزرگی است؛ و منافعی (از نظر مادی) برای مردم در بردارد؛ (ولی) گناه آنها از نفعشان بیشتر است. و از تو میپرسند چه چیز انفاق کنند؟ بگو: از مازاد نیازمندی خود.» اینچنین خداوند آیات را برای شما روشن میسازد، شاید اندیشه کنید
15 Sayyed Jalaloddin Mojtabavi
تو را از مىْ و قمار مىپرسند، بگو: در آنها گناهى است بزرگ و سودهايى براى مردم و گناه آنها از سودشان بزرگتر است. و از تو مىپرسند كه چه انفاق كنند؟ بگو: افزون [از نياز] را. بدين گونه خدا آيات را براى شما روشن بيان مىكند، شايد بينديشيد،