هَذَا ذِكْرٌ وَإِنَّ لِلْمُتَّقِينَ لَحُسْنَ مَآبٍ؛ اين قرآن ، پندي است ، و پرهيزکاران را منزلتي
نيکوست .
جَنَّاتِ عَدْنٍ مُّفَتَّحَةً لَّهُمُ الْأَبْوَابُ؛ بهشتهاي جاويدان که در آن به رويشان گشاده است.
مُتَّكِئِينَ فِيهَا يَدْعُونَ فِيهَا بِفَاكِهَةٍ كَثِيرَةٍ وَشَرَابٍ؛ در آنجا تکيه زده اند و هر
گونه ميوه و نوشيدني که بخواهند مي طلبند.
وَعِندَهُمْ قَاصِرَاتُ الطَّرْفِ أَتْرَابٌ؛ زناني همسال از آن گونه که جز به شوي خويش نظر ندارند
گرداگرد آنهاست.
هَذَا مَا تُوعَدُونَ لِيَوْمِ الْحِسَابِ؛ اين است آن چيزهايي که براي روز حساب به شما وعده داده
اند.
إِنَّ هَذَا لَرِزْقُنَا مَا لَهُ مِن نَّفَادٍ؛ اين رزق ماست که پايان نيافتني است .
(49) (﴿هَٰذَا ذِكۡرٞ﴾) یاد این پیامبران برگزیده
و بیان اوصافشان در این قرآن والا مقام و یادآور، ذکر شده است که پند گیرندگان از احوال آنها پند
میگیرند، و اقتدا کنندگان به تبعیت از صفتهای پسندیدۀ آنها علاقهمند میشوند، و صفتهای
پسندیدهای را که خداوند به آنها بخشیده است میشناسند، و به نام نیک آنها که در میان مردم ماندگار
است پی میبرند. این یکی از انواع ذکر است که مختص اهل خیر است.
و یکی دیگر از انواع ذکرها، بیان پاداش اهل خیر و اهل شر است. بنابراین فرمود:
(﴿وَإِنَّ لِلۡمُتَّقِينَ﴾) و بیگمان برای
کسانی که با اطاعت از اوامر و پرهیز از نواهی خدا تقوا پیشه میکنند، (﴿لَحُسۡنَ مََٔابٖ﴾) سرانجامی
نیک وجود دارد.
(50) سپس پاداش و سرانجام آنها را چنین تفسیر کرد و فرمود: (﴿جَنَّٰتِ عَدۡنٖ﴾) باغهای جاودان که ساکنان آن از بس که این باغها کامل و
نعمتهایی بیکم و کاست میباشد، هیچ جایگزینی را برای آن نمیجویند و از آن بیرون نمیآیند، و
بیرون کرده نمیشوند. (﴿مُّفَتَّحَةٗ لَّهُمُ ٱلۡأَبۡوَٰبُ﴾) درحالی که
درهای منازل و مسکنهای بهشت برایشان گشوده است، و نیازی ندارند که خود درهای آن را باز کنند، بلکه
به آنها خدمت میشود. و این نیز دلیلی بر امنیّت کامل و دلیلی است برای اینکه در باغهای بهشت چیزی
نیست که ایجاب کند درهای آن بسته شوند.
(51) (﴿مُتَّكِِٔينَ فِيهَا يَدۡعُونَ فِيهَا بِفَٰكِهَةٖ كَثِيرَةٖ وَشَرَابٖ﴾) بر
تختهای آراسته شده تکیه زده، و خدمتگزاران خود را دستور میدهند تا میوههای فراوان و از همۀ
نوشیدنیهایی که دلشان میخواهد و چشمهایشان از دیدن آن لذّت میبرد برایشان بیاورند. و این بر
کمال برخورداری از نعمت و آسایش و راحتی وکمال لذّت دلالت مینماید.
(52) (﴿وَعِندَهُمۡ قَٰصِرَٰتُ ٱلطَّرۡفِ أَتۡرَابٌ﴾) و در کنار آنها از حوریان چشم
زیبا همسرانی هستند که تنها به شوهرانشان چشم میدوزند، و شوهرانشان نیز تنها به آنها چشم میدوزند،
و این به خاطر آن است که هردو بسیار زیبا هستند و همدیگر را دوست میدارند و چشم به کسی دیگر ندارند
و هیچگاه نمیخواهند که به جای همدیگر کسی برگزینند، (﴿أَتۡرَابٌ﴾) هم سن
و سال هستند؛ سنی که بهترین و زیباترین دوران و زمان جوانی است.
(53) (﴿هَٰذَا مَا تُوعَدُونَ لِيَوۡمِ ٱلۡحِسَابِ﴾) این، چیزهایی است که در روز
حساب و کتاب به پاداش اعمال و کارهای شایستهتان به شما پرهیزگاران وعده داده میشود.
(54) (﴿إِنَّ هَٰذَا لَرِزۡقُنَا مَا لَهُۥ مِن نَّفَادٍ﴾) چیزهایی را که به اهل
بهشت دادهایم عطا و روزی ماست که پایانی ندارد، بلکه همیشگی است و در همۀ اوقات ماندگار است و در
همۀ لحظات فزونی مییابد. و این بر پروردگار بزرگوار و مهربان و نیکوی بخشنده و گشایشگر و توانا و
ستوده گران نمیآید، خداوندی که دارای فضل آشکار و سخاوت مستمر است، و نعمتهایش قابل شمارش نیست، و
نمیتوان اندکی از نیکویی [و نیکیهای] او را احاطه کرد.