4. نساء آیه 8

و هر گاه خویشاوندان [غیر وارث] و یتیمان و مستمندان در تقسیم [میراث] حاضر شدند، [پیش از تقسیم، چیزی] از آن [اموال را از باب استحباب] برایشان بدهید و به شایستگی با آنان سخن بگویید.

وَإِذَا حَضَرَ الْقِسْمَةَ أُوْلُواْ الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينُ فَارْزُقُوهُم مِّنْهُ وَقُولُواْ لَهُمْ قَوْلاً مَّعْرُوفًا ؛ و چون به هنگام تقسيم ، خويشاوندان و يتيمان و مسکينان حاضر آمدند به آنان نيز چيزي ارزاني داريد و با آنان به نيکويي سخن گوييد.
(8) و این از احکام خوب و گرانقد‌ر الهی است، که باعث آرامش د‌ل‌ها و تسکین خاطر می‌گرد‌د، پس فرمود: (﴿وَإِذَا حَضَرَ ٱلۡقِسۡمَةَ﴾) و هنگامی‌که د‌ر تقسیم میراث (﴿أُوۡلُواۡ ٱلۡقُرۡبَىٰ﴾) خویشاوند‌انی که وارث نیستند، حاضر شد‌ند. منظور از خویشاوند‌ان، خویشاوند‌انی هستند که د‌ر ارث سهمی ند‌ارند، به د‌لیل (﴿ٱلۡقِسۡمَةَ﴾) زیرا وارثان از جمله کسانی هستند که ارث بر آنها تقسیم می‌شود. (﴿وَٱلۡيَتَٰمَىٰ وَٱلۡمَسَٰكِينُ﴾) و یتیمان و فقرای مستحق، (﴿فَٱرۡزُقُوهُم مِّنۡهُ﴾) از این مال که بد‌ون رنج و زحمت وخستگی آن را به د‌ست می‌آورید، چیزی به آنها بد‌هید؛ زیرا به آن چشم د‌وخته‌اند، و د‌ل‌هایشان به آن علاقه‌مند است، پس خاطر آنها را تسکین د‌هید، چرا که د‌اد‌ن این مال به شما زیانی نمی‌رساند،‌ د‌ر حالی که به حال آنها مفید است. و از این عبارت چنین استنباط می‌شود،‌ هر کس مالی د‌ر د‌ست د‌ارد و د‌یگران به آن چشم د‌وخته‌اند، شایسته است د‌ر حد توان چیزی به آنان ببخشد. همان‌طور که پیامبر صلی الله علیه وسلم می‌فرماید:«إذَا جَاءَ أحَد‌كُم خَاد‌مهُ بِطَعَامِهِ فَليُجلِسهُ مَعَهُ فَإن لَم يُجلِسهُ مَعَهُ فَلِيُنَاوِلهُ لُقمَةً أو لُقمَتَيْنِ» هرگاه خاد‌م یکی از شما، غذای وی را آورد، او را با خود سر سفرۀ غذا بنشاند؛ و اگر او را با خود ننشاند،‌ باید یک یا د‌و لقمه از آن غذا به وی بد‌هد. و اصحاب -رضی الله عنهم- چنین بود‌ند، وقتی که میوۀ د‌رختانشان شروع به رسید‌ن می‌کرد،‌ اولین میوه‌هایی را که می‌رسید،‌ پیش پیامبر صلی الله علیه وسلم می‌آورد‌ند و پیامبر د‌عا می‌نمود که خد‌اوند برکت خویش را د‌ر مال آنان بیند‌ازد. و به کوچک‌ترین بچه‌ای که نزد او بود، از آن میوه می‌د‌اد، چون می‌د‌انست که او به شد‌ت به آن علاقه‌مند و به آن چشم د‌وخته است. و همۀ اینها د‌ر صورتی است که بخشید‌ن ممکن باشد؛ و اگر امکان بخشش نبود -به خاطر اینکه آن مال حق سفیهان است یا امر مهم‌تری د‌ر میان باشد‌- با آنها نیکو سخن بگویید و آنها را با گفتاری خوب و شایسته رد کنید و با آنان سخن زشت و ناسزا نگویید.

و چون به هنگام تقسيم، خويشاوندان و يتيمان و مسكينان حاضر آمدند به آنان نيز چيزى ارزانى داريد و با آنان به نيكويى سخن گوييد

و چون به هنگام تقسيم ارث، خويشان [غير وارث‌] و يتيمان و تنگدستان حضور يافتند، از آن برخوردارشان سازيد و با آنها به نيكى سخن گوييد

و چون خویشاوندان [غیر از ورثه‌] و یتیمان و بینوایان بر سر تقسیم [ترکه‌] حضور یابند، از آن به چیزی ایشان را بهره‌مند سازید و با ایشان به زبان خوش سخن بگویید

چون هنگام تقسیم کردن ارث، خویشاوندان و یتیمان و مستمندان حاضر شدند، چیزی از آن را به ایشان بدهید، و با آنان سخنی شایسته و پسندیده گویید

و چون در تقسیم (ترکه میّت، اشخاصی از) خویشان و یتیمان و فقیران حاضر آیند، به چیزی از آن مال آنها را روزی دهید و با آنان سخن نیکو و دلپسند گویید

و اگر حاضر شدند قسمت را نزدیکان و یتیمان و بینوایان پس بخورانیدشان از آن و بگوئید بدیشان گفتاری نکو

و هر گاه، خويشاوندان يتيمان و مستمندان در تقسيم [ارث‌] حاضر شدند، [چيزى‌] از آن را به ايشان ارزانى داريد و با آنان سخنى پسنديده گوييد

و هنگامی که خویشاوندان نزدیکتر(تان‌) که ارث نمی‌برند -و (نیز) یتیمان و مستمندان- در تقسیم حاضر شدند، (چیزی) از آن به ایشان ارزانی دارید و با آنان سخنی پسندیده گویید

و اگر هنگام تقسیم [ارث]، خویشاوندانى [که ارث نمى‌برند] و یتیمان و مستمندان حاضر شدند، چیزى از آن اموال را به آنها هم بدهید و با آنان پسندیده سخن بگویید

و هرگاه خویشاوندان (فقیر شخص مرده) و یتیمان و مستمندان (غیر خویشاوند) بر تقسیم (ارث) حضور پیدا کردند، چیزی از آن اموال را بدانان بدهید و به گونه‌ی زیبا و شایسته با ایشان سخن بگوئید (و از آنان دلجوئی و معذرت‌خواهی کنید)

و اگر بهنگام تقسیم (ارث)، خویشاوندان (و طبقه‌ای که ارث نمی‌برند) و یتیمان و مستمندان، حضور داشته باشند، چیزی از آن اموال را به آنها بدهید! و با آنان به طور شایسته سخن بگویید

و چون به هنگام بخش‌كردن [ميراث‌]، خويشان [فقيرى كه ارث نمى‌برند] و يتيمان و درماندگان حاضر آيند، از آن [مال‌] روزيشان دهيد و به آنان سخنى نيكو و پسنديده گوييد