إِنَّا جَعَلْنَا مَا عَلَى الْأَرْضِ زِينَةً لَّهَا لِنَبْلُوَهُمْ أَيُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا
بدون شک ما همۀ چيزهاي روي زمين را زينت آن کرده ايم تا آنان را بيازماييم که کدام يک از آنها کار
نيکوتر مي کند.
وَإِنَّا لَجَاعِلُونَ مَا عَلَيْهَا صَعِيدًا جُرُزًا و به راستي ما هر آنچه را که روي زمين است
قطعاً به ميداني مسلطح [و] بي علف تبديل خواهيم نمود
(7) خداوند خبر میدهد که همۀ آنچه روی زمین است از قبیل: خوردنیهای لذیذ
و نوشیدنیهای گوارا و پوشاکهای خوب و درختان و جویبارها و کشتزارها، میوهها، منظرههای زیبا و
باغهای قشنگ و صداهای هیجانبرانگیز و چهرهها و نمادهای زیبا و طلا و نقره و اسب و شتر و امثال آن
را خداوند مایۀ زینت و آرایش این جهان قرار داده است، تا بهوسیلۀ این چیزها مردم را
بیازماید. (﴿لِنَبۡلُوَهُمۡ أَيُّهُمۡ أَحۡسَنُ عَمَلٗا﴾) تا آنان را
بیازماییم که کدام یک کارِ مخلصانهتر و درستتر انجام میدهد.
(8) با وجود این، خداوند همۀ چیزهایی را که ذکر شد، نابود میکند و از بین
میبرد، و زمین به میدانی مسطح و بیگیاه تبدیل میشود؛ همۀ لذتهای آن از بین رفته، و جویبارهای آن
خشکیده، و نشانههای آن محو شده، و نعمتهایش از بین میرود. و این حقیقت دنیاست که خداوند آن را
برای ما روشن نموده است؛ انگار که با چشمهای خویش آن را مشاهده میکنیم. و ما را از فریب خوردن
بدان برحذر داشته، و به روی آوردن به جهانی تشویق نموده که نعمتهایش همیشگی است؛ و کسی که در آن
قرار میگیرد، خوشبخت میشود. همۀ این چیزها را خداوند برای ما بیان نموده، چون نسبت به ما مهربان
است. پس هرکس که به ظاهر دنیا و زینت آن نگاه کند و به باطن آن نظری نیفکند، فریب آن را میخورد، و
چنین فردی چون چهارپایان و حیوانات از آن بهرهمند میشود، و به حقِ پروردگارش که بر وی است، توجهی
نمیکند، و برای شناخت آن اهتمام نمیورزد، بلکه تمام همّ و غم وی این است که از لذتها بهرهمند
شود و آن را به هر صورتی که به دست میآید به دست بیاورد. پس هرگاه مرگِ چنین کسی فرا برسد، از
اینکه میمیرد و لذت و شادیهایش را ازدست میدهد، آشفته و مضطرب میگردد؛ اما اضطراب او به خاطر
گناهان و زیادهرویهایی نیست که کرده است، بلکه بهخاطر پایان زندگی و لذتهاست. ولی هرکس که به
درون و باطن دنیا بنگرد، و هدف از خلقت آن و آفرینش خود را درک کند، چنین کسی به اندازهای از دنیا
استفاده میکند که او را برانجام وظیفهای که برای آن آفریده شده است، کمک نماید، و عمر و زندگی
خود را غنیمت میشمارد، و دنیا را گذرگاهی میبیند، نه تفریحگاهی. و دنیا را سفری آکنده از سختی و
رنج میداند، نه منزلی که اقامتگاه دایمی او باشد. بنابراین تمام تلاش خود را برای شناخت پروردگار و
اجرای دستوراتش، و انجام کار نیک مبذول میدارد. و چنین کسی بهترین جایگاه را پیش خداوند خواهد
داشت، و سزاوار هرگونه پاداش و بزرگداشت و شادی از جانب خداست. پس او به باطن دنیا نگاه میکند؛
درحالی که فرد فریب خورده، به ظاهر دنیا مینگرد؛ و این فرد برای آخرت خود کار میکند، اما فرد
باطلگرا برای دنیای خود میکوشد. پس، این دو گروه تفاوت بزرگی با هم دارند، و با هم فرق میکنند!!