لِّلَّذِينَ يُؤْلُونَ مِن نِّسَآئِهِمْ تَرَبُّصُ أَرْبَعَةِ أَشْهُرٍ فَإِنْ فَآؤُوا فَإِنَّ
اللّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ ،کساني که سوگند مي خورند با زنان خود نزديکي نکنند، بايد چهار ماه انتظار
بکشند و اگر بازگشتند خداوند آمرزگار و مهربان است.
وَإِنْ عَزَمُواْ الطَّلاَقَ فَإِنَّ اللّهَ سَمِيعٌ عَلِيم، و اگر قصد طلاق کردند، پس همانا خداوند
شنوا و داناست.
(226)«ایلاء» از قسمهای خاص به زن در امر خاصی
است، و آن این است که مرد به طور مطلق قسم بخورد که با زنش آمیزش نکند، یا به صورت مقید قسم بخورد
که در مدت کمتر از چهار ماه، یا بیشتر از چهارماه، با وی نزدیکی نکند. پس هر کسی چنین سوگند
خورد، اگر برای کمتر از چهارماه سوگند خورد، پس این مثل سایر قسمهاست، و اگر قسم را شکست، باید
کفارۀ آن را بدهد. و اگر سوگند خود را نشکست، پس چیزی بر او نیست و همسرش به او راهی ندارد، چون
آن را به چهار ماه مقید کرده است. و اگر سوگند او برای همیشه بود یا برای مدتی بیش از چهار ماه،
اگر همسرش بخواهد، چهار ماه سوگند او منعقد میشود، چون حق اوست؛ و چون چهارماه تکمیل شد به او
دستور داده میشود تا به زنش رجوع کند، و آن آمیزش است. پس اگر آمیزش کرد، بر او چیزی جز کفارۀ
سوگند نیست؛ و اگر از رجوع کردن [آمیزش] امتناع ورزید، او را مجبور
میکنند که زنش را طلاق بدهد، و اگر از طلاق دادن امتناع ورزید، حاکم آنها را جدا مینماید و
طلاق را برای او صادر میکند. اما بازگشتن به سوی همسر، نزد خداوند پسندیدهتر است. بنابراین خداوند متعال فرمود: (﴿فَإِن فَآءُو﴾) اگر
بازگشتند، به آنچه که بر آن سوگند خورده بودند که آن را ترک نمایند، و آن آمیزش است، (﴿فَإِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ﴾) پس همانا خداوند آمرزنده است، و آنها را به
خاطر سوگندی که خوردهاند و آن را شکستهاند، میآمرزد. (﴿رَّحِيمٞ﴾) مهربان
است؛ چرا که برای سوگندهایشان کفاره و حلال کردنی قرار داده است، و خداوند آن را بر آنها طوری
لازم قرار نداده که قابل شکستن نباشد، و نیز با آنها مهربان است، به شرطی که پیش همسرانشان
بازگردند و با همسران خود به مهربانی رفتار نمایند.
(227) (﴿وَإِنۡ عَزَمُواۡ ٱلطَّلَٰقَ﴾) و اگر از
بازگشتن به نزد همسران امتناع ورزیدند، این بدان معنی است که آنان نسبت به همسران خود بیعلاقه
هستند، و نمیخواهند با آنان زندگی کنند، و این چیزی جز ارادۀ طلاق نیست. پس اگر خودش به طور
مستقیم این حق واجب را ادا کرد چه بهتر، وگر نه، حاکم او را مجبور به طلاق دادن مینماید. (﴿فَإِنَّ ٱللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٞ﴾) این هشدار و تهدید برای کسی است که
چنین سوگندی میخورد و هدفش از آن، زیان رساندن، و مردم را به سختی افکندن است. و از این آیه
استدلال میشود که «ایلاء» مخصوص زن است، چون خداوند متعال فرموده است: (﴿مِن نِّسَآئِهِمۡ﴾) و نیز دلالت مینماید که آمیزش با همسر در هر چهار
ماه یکبار واجب است؛ چون بعد از چهار ماه مرد مجبور میگردد که با زنش آمیزش کند، و اگر امتناع
ورزد باید او را طلاق دهد، و چنین حکمی بدان سبب است که امر واجبی را ترک کرده است.