35. فاطر آیه 14

اگر آنان را [به یاری و دعا] بخوانید، صدایتان را نمی‌شنوند و [به فرض محال] اگر بشنوند، پاسختان را نمی‌دهند و روز قیامت از شرک شما بیزاری می‌جویند؛ و [ای پیامبر،] هیچ کس همچون [پروردگارِ] آگاه، تو را [از حقایق] خبردار نمی‌سازد.

وَمَا يَسْتَوِي الْبَحْرَانِ هَذَا عَذْبٌ فُرَاتٌ سَائِغٌ شَرَابُهُ وَهَذَا مِلْحٌ أُجَاجٌ وَمِن كُلٍّ تَأْكُلُونَ لَحْمًا طَرِيًّا وَتَسْتَخْرِجُونَ حِلْيَةً تَلْبَسُونَهَا وَتَرَى الْفُلْكَ فِيهِ مَوَاخِرَ لِتَبْتَغُوا مِن فَضْلِهِ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ ؛ اين دو دريا يکسان نيستند : يکي آبش شيرين و گواراست و يکي شور و تلخ ، از هر دو گوشت تازه مي خوريد ، و از آنها چيزهايي براي آرايش تن خويش بيرون مي کشيد و مي بيني که کشتيها براي يافتن روزي و غنيمت ، آب را مي شکافند و پيش مي روند باشد که سپاسگزار باشيد.
يُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهَارِ وَيُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ كُلٌّ يَجْرِي لِأَجَلٍ مُّسَمًّى ذَلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ لَهُ الْمُلْكُ وَالَّذِينَ تَدْعُونَ مِن دُونِهِ مَا يَمْلِكُونَ مِن قِطْمِيرٍ ؛ از شب مي کاهد و به روز مي افزايد و از روز مي کاهد و به شب مي افزايدو، آفتاب و ماه را رام کرد هر يک تا زماني معين در حرکتند اين است خدا پروردگار شما فرمانروايي از آن اوست چيزهايي را که سواي او به خدايي مي خوانيد مالک پوست ميان هسته خرمايي هم نيستند.
إِن تَدْعُوهُمْ لَا يَسْمَعُوا دُعَاءكُمْ وَلَوْ سَمِعُوا مَا اسْتَجَابُوا لَكُمْ وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ يَكْفُرُونَ بِشِرْكِكُمْ وَلَا يُنَبِّئُكَ مِثْلُ خَبِيرٍ؛ و اگر آنها را بخوانيد ، صدايتان را نمي شنوند و اگر بشنوند ، پاسختان نگويند و در روز قيامت شرک آوردنتان را انکار کنند و کس همانند خداي آگاه خبردارت نسازد.
(12) در اینجا خداوند از قدرت و حکمت و رحمت مستمرّ خود خبر می‌دهد که او دو نوع دریا را برای مصالح و منافع همۀ اهل زمین قرار داده است، و این دو دریا را برابر و یکسان قرار نداده؛ چون مصلحت اقتضا می‌نماید که نهرها شیرین و گوارا باشند تا نوشندگان و کشاورزان و درختکاران از آن بهره‌مند شوند. نیز مصلحت ایجاب می‌کند که دریا تلخ و شور باشد تا هوایی که زمین را احاطه کرده است به سبب بوی حیواناتی که در دریا می‌میرند، فاسد و آلوده نشود؛ و چون دریا ساکن است و روان نیست و از آن رو که شور است، آب آن تغییر نمی‌کند. و نیز شوری‌اش برای آن است تا حیوانات آن بهتر و لذیذتر باشند. بنابراین فرمود: (﴿وَمِن كُلّٖ تَأۡكُلُونَ لَحۡمٗا طَرِيّٗا﴾) و از هردو دریای شور و شیرین گوشت تازه‌ای می‌خورید، و آن ماهی است که شکار آن در دریا آسان است. (﴿وَتَسۡتَخۡرِجُونَ حِلۡيَةٗ تَلۡبَسُونَهَا﴾) و لؤلؤ و مرجان و دیگر چیزهایی را که در دریا یافت می‌شود، از آن بیرون می‌آورید. پس اینها مصالح بزرگی برای بندگان هستند. و از جمله منافعی که در دریا برای بندگان نهفته، این است که خداوند دریا را برای حمل کشتی‌ها مسخر کرده، پس کشتی‌ها را می‌بینی که آب دریا را می‌شکافند، و از منطقه‌ای به منطقه‌ای دیگر و از جایی به جایی دیگر می‌روند، و مسافران و بارهای سنگین و اموال تجارتی ‌ایشان را حمل می‌کنند، و مردم با این کار از لطف و فضل خداوند در حد زیادی بهره‌مند می‌شوند. بنابراین فرمود: (﴿لِتَبۡتَغُواۡ مِن فَضۡلِهِۦ وَلَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ﴾) تا از فضل خداوند بهره‌مند شوید، و شکر خدا را به خاطر نعمت‌هایی که پیش‌تر بیان شد به جای آورید.
(13) و از جمله نعمت‌هایش نیز یکی این است که شب را در روز و روز را در شب داخل می‌کند؛ و هر گاه یکی بیاید، دیگری می‌رود، و یکی بیشتر و یکی کمتر می‌شود، و گاهی شب و روز برابر می‌گردند. و در آمدن شب و روز، منافع بندگان و حیوانات و درختان و کشتزارهایشان تامین می‌گردد. و همچنین خداوند برکات و نعمات دیگری را نیز در مسخّر کردن خورشید و ماه قرار داده است، از قبیل: روشنایی و نور و حرکت و سکون و پخش و پراکنده شدن مردم در روز برای جستن فضل خدا، و رسیدن میوه‌ها در روز، و خشک شدن آنچه که باید خشک شود، و دیگر نیازهایی که اگر برآورده نشوند مردم متضرّر خواهند شد. این‌ها همه نعمت‌های خداوند می‌باشند. (﴿كُلّٞ يَجۡرِي لِأَجَلٖ مُّسَمّٗى﴾) هریک از ماه و خورشید تا مدت معینی در دایرۀ خود در حرکت‌اند؛ و هرگاه زمان معیّن فرا رسد و دنیا به پایان برسد، ماه و خورشید از حرکت بازخواهند ایستاد و تاریک خواهند شد و ستارگان از بین می‌روند. وقتی خداوند از این مخلوقات و از عبرت و نشانه‌هایشان که بر کمال و احسان خدا دلالت می‌نمایند سخن گفت، فرمود: (﴿ذَٰلِكُمُ ٱللَّهُ رَبُّكُمۡ لَهُ ٱلۡمُلۡكُ﴾) این است خدا، پروردگار شما؛ خدایی که همۀ این پدیده‌ها را خود به تنهایی آفریده و مسخر کرده است. این خداوند، پروردگار و معبود شما است که فرمانروایی همه از آن اوست. (﴿وَٱلَّذِينَ تَدۡعُونَ مِن دُونِهِۦ مَا يَمۡلِكُونَ مِن قِطۡمِيرٍ﴾) و بت‌هایی را که به جای خداوند به فریاد می‌خوانید، مالک کوچک‌ترین چیزی نیستند؛ و حتی مالکیّت پوست هستۀ خرما را که حقیرترین چیز است ندارند. پس چگونه آنها به فریاد و کمک خوانده می‌شوند درحالی که مالک هیچ چیزی از آسمان‌ها و زمین نیستند.
(14) (﴿إِن تَدۡعُوهُمۡ لَا يَسۡمَعُواۡ دُعَآءَكُمۡ﴾) با وجود این اگر آنها را به فریاد بخوانید، صدا و خواندن شما را نمی‌شنوند؛ چون معبودان باطلی را که به فریاد می‌خوانید، موجودات جامد و یا مردگان، و یا فرشتگانی هستند که مشغول اطاعت و پرستش پروردگارشان می‌باشند. (﴿وَلَوۡ سَمِعُواۡ﴾) و اگر به فرض محال بشنوند، (﴿مَا ٱسۡتَجَابُواۡ لَكُمۡ﴾) توانایی پاسخگویی به شما را ندارند؛ چون آنها مالک هیچ چیزی نیستند، و بیشترشان به عبادت و پرستش کسانی که آنها را می‌پرستند راضی و خشنود نمی‌باشند. بنابراین فرمود: (﴿وَيَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ يَكۡفُرُونَ بِشِرۡكِكُمۡ﴾) و روز قیامت از شما بیزاری می‌جویند و می‌گویند: ﴿سُبۡحَٰنَكَ أَنتَ وَلِيُّنَا مِن دُونِهِم﴾ پاک و منزهی! تو یاور و کارساز ما هستی نه آنها. (﴿وَلَا يُنَبِّئُكَ مِثۡلُ خَبِيرٖ﴾) و هیچ کسی راستگوتر از خداوند دانای آگاه، تو را با خبر نمی‌سازد. پس به طور قطع باور داشته باش، چیزی که خداوند از آن خبر داده است، حتماً تحقّق خواهد یافت. پس هیچ شکّ و تردیدی در آن نداشته باش. و این آیات دلایل و حجّت‌های روشنی را در بر دارند مبنی بر اینکه خداوند متعال معبود به حق است، و هیچ کس جز او شایستۀ کوچک‌ترین چیزی از عبادت نمی‌باشد؛ و پرستش غیر خداوند باطل است و متعلق به باطل می‌باشد، و هیچ فایده‌ای به انجام دهنده‌اش نمی‌رساند.

و اگر آنها را بخوانيد، صدايتان را نمى‌شنوند و اگر بشنوند، پاسختان نگويند. و در روز قيامت شرك‌آوردنتان را انكار كنند. و كس همانند خداى آگاه خبردارت نسازد

اگر آنها را بخوانيد، صداى شما را نمى‌شنوند، و اگر مى‌شنيدند اجابتتان نمى‌كردند، و روز قيامت شرك شما را انكار مى‌كنند و [هيچ كس‌] مثل [خداى‌] آگاه، تو را خبردار نمى‌كند

اگر بخوانیدشان، ندای شما را نمی‌شنوند، و اگر هم می‌شنیدند، پاسختان را نمی‌دادند، و روز قیامت، شرک شما را انکار می‌کنند، و هیچ کس چون [خداوند] آگاه تو را آگاه نمی‌سازد

اگر آنها را بخوانید، خواندنتان را نمی شنوند و اگر [بر فرض محال] بشنوند، پاسختان را نمی دهند، و روز قیامت شرک شما را انکار می کنند؛ و هیچ کس مانند [خدای] آگاه تو را [از حقایق] خبردار نمی کند

اگر آنها را بخوانید (چون جمادند) نشنوند و اگر بشنوند (مانند عیسی و عزیر و فرشتگان و فراعنه چون بنده‌اند بی‌اذن خدا) به شما جواب ندهند و روز قیامت از این که آنان را شریک خدا دانستید (و به پرستش آنها پرداختید) بیزاری جویند. و (ای رسول و ای امّت) هیچ کس مانند (خدای) دانا تو را (به حقیقت) آگاه نگرداند

اگر بخوانیدشان نشنوند بانگ شما را و اگر می‌شنیدند پاسخ نمی‌گفتندتان و روز قیامت کفران ورزند به شرک‌ورزی شما و آگاه نسازدت همانند کاردان‌

اگر آنها را بخوانيد، دعاى شما را نمى‌شنوند، و اگر [فرضاً] بشنوند اجابتتان نمى‌كنند، و روز قيامت شركِ شما را انكار مى‌كنند؛ و [هيچ كس‌] چون [خداى‌] آگاه، تو را خبردار نمى‌كند

اگر آنها را بخوانید، درخواست شما را نمی‌شنوند و اگر (هم) بشنوند برایتان اجابت نمی‌کنند و روز قیامت (این شریکان خدا)، شرکتان را (نسبت به خودشان) انکار (و انگار) می‌کنند. و هیچ کس چون او [:خدای آگاه] تو را از مهمّات آگاه نمی‌کند

اگر آن بت‌ها را بخوانید، دعاى شما را نمى‌شنوند. و اگر بشنوند، پاسخى به شما نمی‌دهند. و روز قیامت شرک شما را انکار خواهند کرد. و هیچ­کس مانند [خداوند] آگاه، تو را [از حقیقت کارها] باخبر نمی‌کند

اگر آنها را (برای حلّ مشکلات و رفع گرفتاریهای خود) به فریاد بخوانید، صدای شما را نمی‌شنوند، و (به فرض) اگر هم بشنوند، توانائی پاسخگوئی به شما را ندارند، و (گذشته از این) در روز قیامت انبازگری و شرک‌ورزی شما را رد می‌کنند (و می‌گویند: شما ما را پرستش نکرده‌اید و بیخود می‌گوئید). و هیچ کسی همچون (خداوند) آگاه (از احوال آخرت، به گونه‌ی قطع و یقین، از چنین مطالبی) تو را باخبر نمی‌سازد

اگر آنها را بخوانید صدای شما را نمی‌شنوند، و اگر بشنوند به شما پاسخ نمی‌گویند؛ و روز قیامت، شرک (و پرستش) شما را منکر می‌شوند، و هیچ کس مانند (خداوند آگاه و) خبیر تو را (از حقایق) با خبر نمی‌سازد

اگر بخوانيدشان خواندن شما را نشنوند، و اگر بشنوند پاسختان ندهند، و روز رستاخيز به انباز آوردنتان كافر شوند، و هيچ كس تو را مانند [خداى‌] آگاه [به حقيقت كارها] آگاه نكند