و آنها را در امر (دین) نشانههای روشنی عطا کردیم، پس آنها اختلاف نکردند مگر بعد از آنکه برای آنان علم و دانش آمد، (آن هم) از روی تجاوز (و ستم) به یکدیگر بود. بیگمان پروردگارتو روز قیامت در آنچه اختلاف میکردند در میان آنها داوری میکند.
English Sahih:
And We gave them clear proofs of the matter [of religion]. And they did not differ except after knowledge had come to them – out of jealous animosity between themselves. Indeed, your Lord will judge between them on the Day of Resurrection concerning that over which they used to differ. (Al-Jathiyah [45] : 17)
1 Mokhtasar Farsi (Persian)
و دلایل آشکارسازی حق از باطل را به آنها دادیم، پس اختلاف نکردند مگر بعد از اینکه با بعثت پیامبرمان محمد صلی الله علیه وسلم حجتها بر آنها اقامه شد، و تنها سبب این اختلاف، تجاوز برخی از آنها بر برخی دیگر از روی حرص بر ریاست و مقام بود. - ای رسول- بهراستیکه پروردگارت در روز قیامت در مورد آنچه در دنیا با هم اختلاف میکردند میان آنها داوری میکند، آنگاه مشخص میگرداند که چه کسی بر حق، و چه کسی بر باطل است.
2 Islamhouse
و در امر [بازشناسی حق از باطل]، آیات روشنى در اختیارشان قرار دادیم؛ پس اختلاف نکردند مگر بعد از اینکه علم [و آگاهی] برایشان حاصل شد [و حجت بر آنان اقامه گشت، آنگاه] به سبب برتریجویی [و حسادتی] كه بینشان بود، اختلاف ورزیدند؛ قطعاً، پروردگارت روز قیامت دربارۀ آنچه [در دنیا] راجع به آن اختلاف میورزیدند میان آنان داورى خواهد كرد.
3 Tafsir as-Saadi
وَلَقَدْ آتَيْنَا بَنِي إِسْرَائِيلَ الْكِتَابَ وَالْحُكْمَ وَالنُّبُوَّةَ وَرَزَقْنَاهُم مِّنَ الطَّيِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَى الْعَالَمِينَ؛ ما به بني اسرائيل کتاب و علم داوري و نبوت عطا کرديم و از چيزهاي پاکيزه و خوش روزيشان کرديم و بر جهانيان برتريشان داديم. وَآتَيْنَاهُم بَيِّنَاتٍ مِّنَ الْأَمْرِ فَمَا اخْتَلَفُوا إِلَّا مِن بَعْدِ مَا جَاءهُمْ الْعِلْمُ بَغْيًا بَيْنَهُمْ إِنَّ رَبَّكَ يَقْضِي بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كَانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ ؛ و آنها را در باره آن امر دلايلي روشن داديم و در آن از روي حسد و، کينه اختلاف نکردند ، مگر آنگاه که دانش يافتند خدا در روز قيامت در آنچه اختلاف مي کردند داوري خواهد کرد. (16) یعنی به بنیاسرائیل نعمتهایی دادیم که به دیگر مردمان نرسیده است، و به آنها (﴿ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡحُكۡمَ وَٱلنُّبُوَّةَ﴾) کتاب تورات و انجیل و داوری میان مردم و پیامبری دادیم، که مقام و منزلت نبوّت، آنها را ممتاز کرده بود، و نبوّت از نسل ابراهیم بیشتر در میان بنیاسرائیل بود. (﴿وَرَزَقۡنَٰهُم مِّنَ ٱلطَّيِّبَٰتِ﴾) و خوردنیها و نوشیدنیها و پوشاکهای پاکیزهای به آنان دادیم، و «مَنّ» و «سَلوی» را بر آنها فرود آوردیم. (﴿وَفَضَّلۡنَٰهُمۡ عَلَى ٱلۡعَٰلَمِينَ﴾) و با این نعمتها آنان را به جز امّت اسلام بر همۀ جهانیان برتری دادیم؛ زیرا امّت اسلام بهترین امّتی است که به سود مردم آفریده شدهاند. و سیاق آیات دلالت میکند که منظور از اینکه آنها را بر جهانیان برتری دادیم این است که آنان را بر دیگران برتری دادیم نه بر این امّت؛ زیرا خداوند نعمتهایی را که به بنیاسرائیل داده برای ما بیان مینماید، امّا فضیلتهایی از قبیل: کتاب و فرمانروایی و نبوّت و غیره که باعث برتری بنیاسرائیل گشته بود، این امّت از همۀ آن فضیلتها برخوردار است، و اضافه بر اینها فضیلتهای زیادی برای امّت و شریعت اسلام قرار داده شده، و شریعت بنیاسرائیل بخشی از شریعت اسلام است. و این کتاب بر همۀ کتابهای گذشته برتر و چیره است، و محمّد صلی الله علیه وسلم همۀ پیامبران را تصدیق مینماید. (17) (﴿وَءَاتَيۡنَٰهُم بَيِّنَٰتٖ﴾) و به بنیاسرائیل نشانههای روشنی دادیم که حق را از باطل مشخّص میکرد (﴿مِّنَ ٱلۡأَمۡرِ﴾) از آن امر تقدیری که خداوند به آنان داد، و این نشانهها معجزاتی بود که آنها بر دست موسی مشاهده کردند. پس نعمتهایی که خداوند به بنیاسرائیل بخشیده است اقتضا مینماید تا دین را به کاملترین صورت انجام دهند، و همۀ آنان بر حقّی که خداوند برایشان بیان کرده است گرد آمده و متفق شوند. ولی قضیه برعکس شد، و آنها در برابر این نعمتها به عکس آنچه که لازم بود رفتار کردند، و به جای اینکه متّحد و یکپارجه شوند، دچار تفرقه شدند، بنابراین فرمود: (﴿فَمَا ٱخۡتَلَفُوٓاۡ إِلَّا مِنۢ بَعۡدِ مَا جَآءَهُمُ ٱلۡعِلۡمُ بَغۡيَۢا﴾) پس جز بعد از آنکه دانش یافتند ـ که سبب میشود تا اختلاف نکنند ـ اختلاف نورزیدند؛ و آنچه آنها را به اختلاف واداشت، تجاوز و ستم آنها بر یکدیگر بود. (﴿إِنَّ رَبَّكَ يَقۡضِي بَيۡنَهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ فِيمَا كَانُواۡ فِيهِ يَخۡتَلِفُونَ﴾) و بیگمان، پروردگار تو در روز قیامت در میان ایشان در رابطه با آنچه که اختلاف میکردند داوری میکند. پس در آن روز خداوند، حقگرا را از باطلگرا مشخص مینماید؛ و کسی را که هواپرستی و غیره او را به اختلاف واداشته است، از کسی که چنین نیست مشخص میگرداند.
4 Abdolmohammad Ayati
و آنها را در باره آن امر دلايلى روشن داديم. و در آن از روى حسد و كينه اختلاف نكردند، مگر آنگاه كه دانش يافتند. خدا در روز قيامت در آنچه اختلاف مىكردند داورى خواهد كرد
5 Abolfazl Bahrampour
و دلايل روشنى در امر [دين] به آنها عطا كرديم پس ايشان اختلاف نكردند مگر بعد از آن كه علم برايشان آمد [آن هم] به خاطر حسد و رقابتى كه ميان خودشان بود. قطعا پروردگار تو روز قيامت ميان آنها در آنچه بر سرش اختلاف مىكردند حكم خواهد كرد
6 Baha Oddin Khorramshahi
و از کار [دین] روشنگریها به ایشان دادیم، و اختلاف پیشه نکردند، مگر پس از آنکه علم [وحی] بر ایشان نازل شد، آن هم از روی رشک و رقابتی که در میان خود داشتند، بیگمان پروردگارت در روز قیامت در میان آنان در آنچه اختلاف داشتند، داوری خواهد کرد
7 Hussain Ansarian
و دلایل روشنی [در امر نبوّت و دین] در اختیار آنان قرار دادیم، پس آنان [در امر نبوّت و دین] اختلاف نکردند مگر پس از آنکه [به وسیله وحی] دانش و آگاهی برای آنان آمد، اختلافشان از روی حسادت و برتری جویی در میان خودشان بود؛ بی تردید پروردگارت روز قیامت درباره آنچه همواره در آن اختلاف می کردند میانشان داوری خواهد کرد
8 Mahdi Elahi Ghomshei
و نیز به آن قوم آیات و معجزات روشن در امر (دین و نظم دنیا) عطا نمودیم و آنها خلاف و نزاع بر نینگیختند مگر دانسته، برای ظلم و تعدّی به حقوق یکدیگر. البته خدا بین نزاع و اختلافات آنها روز قیامت داوری خواهد کرد
9 Mohammad Kazem Moezzi
و آوردیمشان تابشهائی (نشانیهائی) از کار پس اختلاف نکردند مگر از پس آنکه بیامدشان دانش به سرکشی میان خویش همانا پروردگار تو داوری کند میان ایشان روز رستاخیز در آنچه بودند در آن اختلاف میکردند
10 Mohammad Mahdi Fooladvand
و دلايل روشنى در امر [دين] به آنان عطا كرديم، و جز بعد از آنكه علم برايشان [حاصل] آمد، [آن هم] از روى رشك و رقابت ميان خودشان، دستخوش اختلاف نشدند. قطعاً پروردگارت روز قيامت ميانشان در باره آنچه در آن اختلاف مىكردند، داورى خواهد كرد
11 Mohammad Sadeqi Tehrani
و روشنیهایی از امر [:دین] به آنان دادیم. پس جز بعد از آنکه علم برایشان (حاصل) آمد- از روی ظلم و رقابت میان خودشان- دستخوش اختلاف نشدند. بهراستی پروردگارت روز قیامت میانشان دربارهی آنچه در آن اختلاف میکردهاند، داوری خواهد کرد
12 Mohsen Gharaati
و دلایل روشنى در امر [دین] به آنان دادیم، پس اختلاف نکردند، مگر پس از آن که حقیقت برایشان حاصل شد. [و این اختلاف] از روى حسادت و برترىجویى بود که میان آنان وجود داشت. بىتردید پروردگارت در قیامت دربارهی آنچه پیوسته اختلاف مىکردند، میانشان داورى خواهد کرد
13 Mostafa Khorramdel
ما دلائل واضح و نشانههای روشنی دربارهی کار (نبوّت و شریعت دین خود را) در اختیار بنیاسرائیل گذاردیم، ولی آنان (در این باره با همدیگر) اختلافی نداشتند مگر بعد از آن که علم و آگاهی (از حقیقت دین و احکام آن) پیدا کردند، در این هنگام به سبب برتریجوئی و عداوت و حسادت میان خود، (دربارهی دین و احکام آن) اختلاف ورزیدند. قطعاً پروردگار تو، روز قیامت در میان ایشان دربارهی چیزی که راجع بدان اختلاف پیدا کردهاند، داوری خواهد کرد (و به قضاوت خواهد نشست)
14 Naser Makarem Shirazi
و دلایل روشنی از امر نبّوت و شریعت در اختیارشان قرار دادیم؛ آنها اختلاف نکردند مگر بعد از علم و آگاهی؛ و این اختلاف بخاطر ستم و برتریجویی آنان بود؛ امّا پروردگارت روز قیامت در میان آنها در آنچه اختلاف داشتند داوری میکند
15 Sayyed Jalaloddin Mojtabavi
و ايشان را نشانهها و دلايل روشن از كار [دين خود و رسالت محمد ص] بداديم، پس اختلاف نكردند- در احكام تورات يا در باره پيامبر [ص]- مگر پس از آنكه دانش بديشان رسيد، از روى ستم و بدخواهى ميان خود. همانا پروردگار تو ميان آنان در روز رستاخيز در باره آنچه در آن اختلاف مىكردند داورى خواهد كرد