قُلِ ادْعُواْ الَّذِينَ زَعَمْتُم مِّن دُونِهِ فَلاَ يَمْلِكُونَ كَشْفَ الضُّرِّ عَنكُمْ وَلاَ تَحْوِيلاً بگو: «کساني را که به جز خدا مي پنداريد، فراخوانيد». پس نه مي توانند بلايي را از شما برطرف کنند و نه (مي توانند آن را) دگرگون سازند.
أُولَـئِكَ الَّذِينَ يَدْعُونَ يَبْتَغُونَ إِلَى رَبِّهِمُ الْوَسِيلَةَ أَيُّهُمْ أَقْرَبُ وَيَرْجُونَ رَحْمَتَهُ وَيَخَافُونَ عَذَابَهُ إِنَّ عَذَابَ رَبِّكَ كَانَ مَحْذُورًا پيامبران و صالحاني که آنان به فرياد مي خوانند ، براي تقرب جستن به پروردگارشان، آنچه از کارهاي شايسته که انسان را به خدا نزديک مي کند، انجام مي دهند و به رحمت خدا اميدوارند و از عذاب او مي ترسند، بي گمان بايد از عذاب پروردگارت بر حذر بود.
(56) خداوند متعال میفرماید: (﴿قُلِ﴾) ای پیامبر! به مشرکانی که جز خدا همتایانی را برای وی گرفتهاند و آنها را میپرستند همانطور که خدا را پرستش میکنند، و همانطور که خدا را میخوانند آنها را نیز میخوانند، بگو: اگر آنچه باور دارید درست است و راست میگویید: (﴿ٱدۡعُواۡ ٱلَّذِينَ زَعَمۡتُم مِّن دُونِهِۦ﴾) کسانی را که به جز خدا معبود میپندارید، فرا بخوانید، و بنگرید آیا سودی به شما میرسانند، یا میتوانند زیانی را از شما دور نمایند؟ (﴿فَلَا يَمۡلِكُونَ كَشۡفَ ٱلضُّرِّ عَنكُمۡ﴾) اما خواهید دید که نه توانایی دفع زیانی از قبیل: بیماری یا فقر یا سختی و امثال آن را از شما دارند، (﴿وَلَا تَحۡوِيلًا﴾) و نه میتوانند آن را دگرگون سازند و از شخصی به شخصی دیگر منتقل نمایند، و نه توانایی کاستن از شدت اندوه و درد را دارند. پس وقتی که معبودان شما چنین هستند، چرا به جای خدا آنها را میخوانید؟ آنها نمیتوانند کاری بکنند و فایدهای به شما برسانند. پس چنین چیزهایی را به خدایی گرفتن، نشانۀ بیعقلی و بیخردی است. و جای بسی تعجب است که آدمی، چنین تفکری پوچ و سخیف را، از پدران گمراه خود به ارث ببرد و آن را درست و مفید بپندارد، و اخلاص در عبادت را برای خداوند یگانه و یکتا -که همۀ نعمتهای ظاهری و باطنی را به ما داده است- بیخردی و امری شگفتانگیز انگارد. همانطور که مشرکان گفتند:﴿أَجَعَلَ ٱلۡأٓلِهَةَ إِلَٰهٗا وَٰحِدًاۖ إِنَّ هَٰذَا لَشَيۡءٌ عُجَابٞ﴾ آیا همۀ معبودان را یک معبود قرار داده است؟ بیگمان این چیز عجیبی است!
(57) سپس خداوند خبر داد کسانی را که به جای خدا عبادت میکنند، به کاری مشغول اند و از آنها بیخبرند؛ زیرا برای نزدیک شدن به خدا، وسیله میجویند، و به او نیازمند هستند. پس فرمود: (﴿أُوۡلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ﴾) پیامبران و صالحان و فرشتگانی که ایشان به فریاد میخوانند، (﴿يَبۡتَغُونَ إِلَىٰ رَبِّهِمُ ٱلۡوَسِيلَةَ أَيُّهُمۡ أَقۡرَبُ﴾) برای نزدیک شدن به خدا، با یکدیگر رقابت مینمایند؛ و آنچه از کارهای شایسته که انسان را به خدا نزدیک میکند و توانایی انجام آن را دارند، انجام میدهند، (﴿وَيَرۡجُونَ رَحۡمَتَهُۥ وَيَخَافُونَ عَذَابَهُۥٓ﴾) و به رحمت خدا امیدوارند و از عذاب او میترسند. بنابراین از چیزی که [آدمی را] به عذاب میرساند، پرهیز مینمایند. (﴿إِنَّ عَذَابَ رَبِّكَ كَانَ مَحۡذُورٗا﴾) بیگمان باید خویشتن را، از عذاب پروردگارت دور و برحذر داشت، و از موجبات عذاب وی پرهیز کرد. و این امور سهگانه؛ ترس و امید و محبت که خداوند مقربان درگاهش را بدان متصف نمود، اساس و بنیان هرخیری هستند. و هرکس این سه ویژگیرا به طور کامل داشته باشد، فواید وبرکات فراوانی نصیب او میشود. و هرگاه دل از این سه چیز خالی شد، خوبیها از آن رخت بر بسته، و بدیها آن را احاطه مینمایند. و علامت محبت چیزی است که خداوند ذکر نموده است؛ وآن اینکه بنده برای انجام هرکاری که انسان را به وی نزدیک میکند، بکوشد؛ و تلاش نماید درهمۀ اعمال و کارهایش اخلاص داشته باشد، و از این طریق به خدا تقرب جوید، و عباداتش را به کامل ترین صورتِ ممکن ادا کند، و در مسیر بندگی، با دیگر بندگان به رقابت بپردازد. پس هرکس ادعا کند که راه محبت خداوند چیزی غیراز این است، دروغ میگوید.