Toolijul laila fin nahaari wa toolijun nahaara fil laili wa tukhrijul haiya minalmaiyiti wa tukhrijulo maiyita minal haiyi wa tarzuqu man tashaaa'u bighari hisab
شب را در روز داخل میکنی، و روز را در شب داخل میکنی، و زنده را از مرده بیرون میآوری، و مرده را از زنده بیرون میآوری، و به هر کس بخواهی بی شمار روزی میدهی».
English Sahih:
You cause the night to enter the day, and You cause the day to enter the night; and You bring the living out of the dead, and You bring the dead out of the living. And You give provision to whom You will without account [i.e., limit or measure]." (Ali 'Imran [3] : 27)
1 Mokhtasar Farsi (Persian)
از مظاهر قدرت تو این است که شب را در روز درمیآوری و زمان روز را طولانی میگردانی و روز را در شب درمیآوری و شب را طولانی میکنی، و زنده را از مرده بیرون میآوری، همانند بازیابی مؤمن از کافر، و کشت از دانه؛ و مرده را از زنده بیرون میآوری، مانند بازیابی کافر از مؤمن و تخم از مرغ؛ و برای هرکس بخواهی بدون محاسبه و شمارش، روزی فراوان میدهی.
2 Islamhouse
شب را به روز در مىآورى و روز را به شب در مىآورى [و از طولِ یکی میکاهی و بر دیگری میافزایی] و [موجودِ] زنده را از [مادۀ] بیجان بیرون مىآورى [= رویشِ گیاه از دانه] و [مادۀ] بیجان را از [موجود] زنده خارج مىسازى [= بیرون آمدنِ تخم از پرندگان] و به هر کس بخواهی، بیشمار روزی میدهی».
3 Tafsir as-Saadi
قُلِ اللَّهُمَّ مَالِكَ الْمُلْكِ تُؤْتِي الْمُلْكَ مَن تَشَاء وَتَنزِعُ الْمُلْكَ مِمَّن تَشَاء وَتُعِزُّ مَن تَشَاء وَتُذِلُّ مَن تَشَاء بِيَدِكَ الْخَيْرُ إِنَّكَ عَلَىَ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ، بگو : بار خدايا ، تويي دارنده ملک به هر که بخواهي ملک مي دهي و ازهر که بخواهي ملک مي ستاني هر کس را که بخواهي عزت مي دهي و هر کس را که بخواهي ذلت مي دهي همه نيکيها به دست توست و تو بر هر کاري توانايي. تُولِجُ اللَّيْلَ فِي الْنَّهَارِ وَتُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ وَتُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَتُخْرِجُ الَمَيَّتَ مِنَ الْحَيِّ وَتَرْزُقُ مَن تَشَاء بِغَيْرِ حِسَابٍ ، از شب مي کاهي و به روز مي افزايي و از روز مي کاهي و به شب مي افزايي زنده را از مرده بيرون مي آوري و مرده را از زنده و به هر که بخواهي بي حساب روزي مي دهي. (26 27) خداوند در اساس به پیامبرش دستور میدهد ـ و به تبع ایشان به دیگران نیز فرمان میدهد ـ که اعلام کند، پروردگارش در تدبیر جهان بالا و پایین، یگانه است، و او سزاوار فرمانروایی مطلق و تصرف تام است، و او هرکس را که بخواهد، به پادشاهی میرساند. و از هرکس که بخواهد، آن را باز پس میگیرد، و هر کس را که بخواهد، عزت میدهد و هر کس را که بخواهد، خوار میگرداند. پس این طور نیست که جریان امور، طبق آرزوها و خواستهای اهل کتاب و دیگران پیش برود، بلکه دستور و فرمان و تدبیر امور، از آن خداست، و کسی نیست که بتواند در تدبیر هستی، با او مخالفت کند، و یا در تقدیر الهی، خدا را یاری دهد. و همانطور که او روزها را بین مردم میگرداند، یک روز به سود گروهی است، و روزی دیگر به زیان گروهی، زمان و دوران را نیز میچرخاند، و در آن تصرف میکند. (﴿بِيَدِكَ ٱلۡخَيۡرُ﴾) خیر و خوبی، همه از جانب تو است، و نیکیها و خوبیها را، جز خداوند کسی نمیآورد و اما شر و بدی، نه در صفت و نه در اسم و نه در فعل، به خدا نسبت داده نمیشود، بلکه این امر، در دایرۀ قضا و قدر الهی جای میگیرد. پس خوبی و بدی، همه در قضا و قدر داخل است، و در پادشاهی او، جز آنچه که خود خواسته است، چیزی رخ نمیدهد. اما بدی و شر به او نسبت داده نمیشود. بنابراین گفته نمیشود:«بیدک الخیر والشر» خیر وشر به دست تو است، بلکه گفته میشود: (﴿بِيَدِكَ ٱلۡخَيۡرُ﴾) همانطور که خدا و پیامبرش گفتهاند. اما اینکه بعضی از مفسرین گفتهاند: همچنین شر نیز به دست خداست، این خیال و وهم محض است؛ چرا که آنها گمان بردهاند چنانچه گفته شود فقط خیر در دست اوست، با قضا و تقدیر فراگیر الهی مخالف است، از این روی چنین گفتهاند. اما جوابش همان چیزی است که به طور مشروح بیان داشتیم. (﴿تُولِجُ ٱلَّيۡلَ فِي ٱلنَّهَارِ وَتُولِجُ ٱلنَّهَارَ فِي ٱلَّيۡلِ﴾) شب را به روز و روز را به شب در میآوری، این را به جای آن و آن را به جای این قرار میدهی، بر شب میافزایی و از روز کم میکنی، تا با این کارها، منافع بندگان تامین شود. و زنده را از مرده پدید میآورد، همانطور که کشتزارها و درختان گوناگون را از بذر آن میرویاند، و مؤمن را از کافر پدید میآورد و مرده را از زنده بیرون میکند، همانطور که دانهها و هستهها و کشتزارها را از درختان بیرون میآورد، و تخم مرغ بیجان را از مرغ زنده بیرون میآورد. پس او ذاتی است که چیزهای متضاد را از یکدیگر بیرون میآورد. در حالی که همۀ عناصر تسلیم او هستند. (﴿وَتَرۡزُقُ مَن تَشَآءُ بِغَيۡرِ حِسَابٖ﴾) خداوند در آیهای دیگر، اسبابی را که بهوسیلۀ آن روزی وی به انسان میرسد، بیان کرده و فرموده است:﴿وَمَن يَتَّقِ ٱللَّهَ يَجۡعَل لَّهُۥ مَخۡرَجٗا وَيَرۡزُقۡهُ مِنۡ حَيۡثُ لَا يَحۡتَسِبُ﴾ و هرکس از خدا بترسد، خداوند برای او راهی میگشاید و از جایی او را روزی میدهد که گمانش را نمیبرد. ﴿وَمَن يَتَوَكَّلۡ عَلَى ٱللَّهِ فَهُوَ حَسۡبُهُۥٓ﴾ و هر کس که بر خدا توکل کند، خداوند او را کافی است. پس بر بندگان لازم است که روزی را مگر از خدا طلب نکنند، و برای بهدست آوردن روزی، در پی اسبابی باشند که خداوند آن را آسان وجایز قرار داده است.
4 Abdolmohammad Ayati
از شب مىكاهى و به روز مىافزايى و از روز مىكاهى و به شب مىافزايى. زنده را از مرده بيرون مىآورى و مرده را از زنده. و به هر كه بخواهى بىحساب روزى مىدهى
5 Abolfazl Bahrampour
شب را در روز و روز را در شب داخل مىكنى، و زنده را از مرده و مرده را از زنده، بيرون مىآورى، و هر كه را خواهى بىحساب روزى مىدهى
6 Baha Oddin Khorramshahi
از شب بکاهی و بر روز بیفزایی و از روز بکاهی و بر شب بیفزایی، و زنده را از مرده برآوری و مرده را از زنده، و هرکس را که خواهی بیحساب روزی دهی
7 Hussain Ansarian
شب را در روز در می آوری و روز را در شب در می آوری، و زنده را از مرده بیرون می آوری و مرده را از زنده بیرون می آوری؛ و هر که را بخواهی بی حساب روزی می دهی
8 Mahdi Elahi Ghomshei
شب را در پرده روز نهان سازی، و روز را در حجاب شب ناپدید گردانی، زنده را از مرده و مرده را از زنده برانگیزی، و به هر که خواهی روزی بیحساب عطا کنی
9 Mohammad Kazem Moezzi
فرو بری شب را در روز و فرو بری روز را در شب و برون آری زنده را از مرده و بیرون آوری مرده را از زنده و روزی دهی هر که را خواهی بیشمار
10 Mohammad Mahdi Fooladvand
شب را به روز در مىآورى، و روز را به شب در مىآورى؛ و زنده را از مرده بيرون مى آورى، و مرده را از زنده خارج مىسازى؛ و هر كه را خواهى، بىحساب روزى مىدهى
11 Mohammad Sadeqi Tehrani
«شب را در روز فرو میبری و روز را در شب فرو میبری، و زنده را از مرده بیرون میآوری، و مرده را از زنده بیرون میآوری، و هر که را خواهی بیحساب روزی میدهی.»
12 Mohsen Gharaati
تو شب را به روز و روز را به شب درآورى و زنده را از مرده و مرده را از زنده بیرون آورى و به هر کس بخواهى، بىشمار روزى مىدهى.»
13 Mostafa Khorramdel
(بخشی از) شب را جزو روز میگردانی (و بدین سبب شبها کوتاه و روزها دراز میگردند) و (بخشی از) روز را جزو شب میگردانی (و لذا روزها کوتاه و شبها دراز میشوند) و زنده را از مرده پدید میآوری و مرده را از زنده، و به هر کس که بخواهی بدون حساب روزی میبخشی
14 Naser Makarem Shirazi
شب را در روز داخل میکنی، و روز را در شب؛ و زنده را از مرده بیرون میآوری، و مرده را زنده؛ و به هر کس بخواهی، بدون حساب، روزی میبخشی.»
15 Sayyed Jalaloddin Mojtabavi
شب را در روز درمىآورى و روز را در شب درمىآورى، زنده را از مرده بيرون مىآورى و مرده را از زنده بيرون مىآورى، و به هر كه خواهى بىشمار روزى مىدهى