کیست که به الله قرض دهد قرض نیکو تا آن را برای او چندین برابر کند؟ و الله است که (روزی بندگان را) تنگ و گشاده میسازد، و به سوی او باز گردانده میشوید.
English Sahih:
Who is it that would loan Allah a goodly loan so He may multiply it for him many times over? And it is Allah who withholds and grants abundance, and to Him you will be returned. (Al-Baqarah [2] : 245)
1 Mokhtasar Farsi (Persian)
کیست که همانند وامدهندهای نیکو عمل کند، یعنی با نیت نیک و دلی خشنود، مالش را در راه الله هزینه کند تا چند برابر به او بازگرداند، و الله براساس حکمت و عدالت خویش، در روزی و سلامتی و غیر آن، محدودیت و گشایش میآورد، و در آخرت فقط بهسوی او بازگردانده میشوید تا شما را بر اساس اعمالتان جزا دهد.
2 Islamhouse
کیست که به الله قرض دهد؛ قرضی نیکو [و از اموالش در راه خشنودیِ پروردگار انفاق کند] تا [الله] آن را برایش چندین برابر کند؟ و الله است که [از روی حکمت و عدالت، در روزیِ بندگانش] تنگی و گشایش پدید میآورد؛ و [همگی در آخرت] به سوی او بازگردانده میشوید.
3 Tafsir as-Saadi
وَقَاتِلُواْ فِي سَبِيلِ اللّهِ وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ سَمِيعٌ عَلِيم، و در راه خدا پيکار کنيد و بدانيد که خداوند شنوا و داناست. مَّن ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَيُضَاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافًا كَثِيرَةً وَاللّهُ يَقْبِضُ وَيَبْسُطُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ، کيست که به خداوند قرضي نيکو دهد و خدا آنرا براي او چندين برابر کند؟ و خداوند است که در معيشت بندگان تنگي و گشايش پديد مي آورد و به سوي او باز مي گردد. (244 - 245) و احتمال دارد کسانی که از ترس دشمنان و برخورد با آنها، از سرزمین خودشان بیرون رفتند، همان بنیاسرائیل باشند. مؤید این مطلب آن است که خداوند پس از ذکر این داستان، به پیکار دستور داده، و از بنیاسرائیل خبر داده است که آنها سرزمین و فرزندانشان را ترک کردند. به هرحال این داستان، تشویقی است برای جهاد و برحذرداشتن مسلمانان از ترک آن، و اینکه این امر، مرگ را از آدمی دور نمیکند:﴿قُل لَّوۡ كُنتُمۡ فِي بُيُوتِكُمۡ لَبَرَزَ ٱلَّذِينَ كُتِبَ عَلَيۡهِمُ ٱلۡقَتۡلُ إِلَىٰ مَضَاجِعِهِمۡ﴾ بگو: «اگر شما در خانههایتان هم بودید، کسانی که مردن بر آنها مقرر گشته، قطعاً به جایی که محل مردن آنهاست، بیرون میرفتند». خداوند به مؤمنان دستور داده است، تا با مال و جان، در راه او جهاد کنند، چون جهاد بر پا داشته نمیشود، مگر با این دو چیز. و این آیه، مسلمانان را تحریک میکند تا در جهاد اخلاص داشته باشند، و برای این بجنگد که کلمۀ خدا بلند گردد؛ زیرا خدا (﴿سَمِيعٌ﴾) است و سخنها را گرچه پنهانی باشند، میشنود، و (﴿عَلِيمٞ﴾) است و نیّتهای خوب و بدی را که در دلهاست، میداند. و اگر مجاهد به یقین بداند که خداوند شنوایِ داناست، و کسانی که در این راه دشواریها را تحمل میکنند زیر نظر خدا هستند، و حتماً خداوند آنها را با یاری و لطف خویش کمک مینماید، جهاد بر او آسان میگردد. در این تشویق زیبا و ظریف در خصوص انفاق کردن، فکر کنید، و اینکه کسی که در راه خدا انفاق نماید، خداوندِ فرمانروای همۀ هستی و خداوند بخشایشگر را، قرض داده است، و خداوند به او وعده داده است که پاداش او را چندین برابر نماید! همانطور که خداوند متعال فرموده است:﴿مَّثَلُ ٱلَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمۡوَٰلَهُمۡ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ كَمَثَلِ حَبَّةٍ أَنۢبَتَتۡ سَبۡعَ سَنَابِلَ فِي كُلِّ سُنۢبُلَةٖ مِّاۡئَةُ حَبَّةٖۗ وَٱللَّهُ يُضَٰعِفُ لِمَن يَشَآءُۚ وَٱللَّهُ وَٰسِعٌ عَلِيمٌ﴾ مثال کسانی که مالهایشان را در راه خدا انفاق میکنند، مانند دانهایست که هفت خوشه برویاند، و در هر خوشه صد دانه باشد؛ و خداوند برای کسی که بخواهد [آن را] چندین برابر مینماید، و خداوند گشایشگر و داناست. و از آنجا که بزرگترین مانعِ انفاق در راه خدا، ترس از فقر و تنگدستی است، خداوند خبر داد که ثروت و فقر در دست خدا است، و خداوند روزیِ هرکس را که بخواهد، میبندد و روزیِ هرکس را که بخواهد، میگشاید. پس، ترس از فقر، نباید مانع انفاق شود، وآدمی نباید گمان برد اموالی را که انفاق نموده، ضایع گردانده است، بلکه بازگشت همۀ بندگان به سوی خداست، و انفاقکنندگان و عملکنندگان مزدشان را نزد خداوند مییابند؛ امری که بسیار بدان نیازمندند، و خداوند به آنها پاداشی میدهد که قابل تعبیر نیست. و منظور از «قرض نیکو» آن است که صفتهای نیکو را در برداشته باشد، از قبیل: نیت درست، گذشت و ایثار، دادنِ آن به نیازمندان واقعی و اینکه نباید انفاق کننده به خاطر انفاق، منّت و آزاری را روا بدارد، و نباید کاری انجام دهد که نفقه را باطل گرداند، یا پاداش آن را کم کند.
4 Abdolmohammad Ayati
كيست كه به خدا قرض الحسنه دهد، تا خدا بر آن چند برابر بيفزايد؟ خدا تنگدستى دهد و توانگرى بخشد و شما به سوى او باز گردانده مىشويد
5 Abolfazl Bahrampour
كيست كه به خدا وام نيكو دهد تا چندين برابرش افزون كند؟ خداست كه تنگدستى دهد و توانگرى بخشد، و به سوى او بازگردانده مىشويد
6 Baha Oddin Khorramshahi
کیست که در راه خدا وامی نیکو دهد تا برای او چندین و چند برابرش کند، و خداوند تنگنا و گشایش [در معیشت مردم] پدید میآورد، و به سوی او بازگردانده میشوید
7 Hussain Ansarian
کیست آنکه به خدا وام نیکو دهد، تا آن را برایش چندین برابر بیفزاید؟ و خداست که [روزی را] تنگ می گیرد و وسعت می دهد؛ و [همه شما برای دریافت پاداش] به سوی او بازگردانده می شوید
8 Mahdi Elahi Ghomshei
کیست که خدا را قرض الحسنه دهد تا خدا بر او به چندین برابر بیفزاید؟ و خداست که میگیرد و میدهد، و همه به سوی او باز گردانده میشوید
9 Mohammad Kazem Moezzi
کیست آنکه وام دهد خدا را وامی نیکو تا بیافزایدش برای او چندین برابر و خدا تنگی و گشایش دهد و بسوی او بازگردانیده میشوید
10 Mohammad Mahdi Fooladvand
كيست آن كس كه به [بندگان] خدا وام نيكويى دهد تا [خدا] آن را براى او چند برابر بيفزايد؟ و خداست كه [در معيشت بندگان] تنگى و گشايش پديد مىآورد؛ و به سوى او بازگردانده مىشويد
11 Mohammad Sadeqi Tehrani
کیست آن کس که به (بندگانِ) خدا وام نیکویی دهد، پس خدا آن را برای او چندان برابر بیفزاید؟ و خدا(ست که در معیشت بندگان) تنگی و گشایش پدید میآورد؛ و تنها سوی او بازگردانده میشوید
12 Mohsen Gharaati
کیست که به خداوند وام دهد، وامى نیکو تا خداوند آن را براى او چندین برابر بیافزاید و خداوند [روزىِ بندگان را] محدود یا گسترده مىسازد، و [سرانجام، همگى] به سوى او بازگردانده مىشوید
13 Mostafa Khorramdel
کیست که به خدا قرض نیکوئی دهد تا آن را برای او چندین برابر کند؟ و خداوند (روزیِ بندگان را) محدود و گسترده میسازد و به سوی او بازگردانده میشوید
14 Naser Makarem Shirazi
کیست که به خدا «قرض الحسنهای» دهد، (و از اموالی که خدا به او بخشیده، انفاق کند،) تا آن را برای او، چندین برابر کند؟ و خداوند است (که روزی بندگان را) محدود یا گسترده میسازد؛ (و انفاق، هرگز باعث کمبود روزی آنها نمیشود). و به سوی او باز میگردید (و پاداش خود را خواهید گرفت)
15 Sayyed Jalaloddin Mojtabavi
كيست كه خداى را وام دهد وامى نيكو، تا او را افزون دهد افزونيهاى بسيار؟ و خدا [روزى را] تنگ و فراخ مىكند، و بازگشت شما به سوى اوست