أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يُزْجِي سَحَابًا ثُمَّ يُؤَلِّفُ بَيْنَهُ ثُمَّ يَجْعَلُهُ رُكَامًا فَتَرَى الْوَدْقَ يَخْرُجُ مِنْ خِلَالِهِ وَيُنَزِّلُ مِنَ السَّمَاء مِن جِبَالٍ فِيهَا مِن بَرَدٍ فَيُصِيبُ بِهِ مَن يَشَاء وَيَصْرِفُهُ عَن مَّن يَشَاء يَكَادُ سَنَا بَرْقِهِ يَذْهَبُ بِالْأَبْصَارِ آيا نديدهاي كه خداوند ابري را روان ميسازد، آنگاه اجزاي آن را به هم ميآورد، سپس آنرا در هم ميفشرد، آگاه ميبيني كه باران از لابلاي آن بيرون ميريزد و از [ابرهاي مانند] كوه تگرگ فرود ميآورد، آنگاه آن را به هر كس بخواهد ميرساند و آن را از هر كس كه بخواهد باز ميدارد. نزديك است درخشش برقش ديدگان را از بين ببرد.
يُقَلِّبُ اللَّهُ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَعِبْرَةً لِّأُوْلِي الْأَبْصَارِ خداوند شب و روز را ميگرداند، بيگمان در اين [كار] عبرت بزرگي است براي كساني كه چشم داشته باشند.
(43) آیا با چشمانِ خود، عظمت و قدرت الهی را مشاهده نکردهای که چگونه (﴿يُزۡجِي سَحَابٗا﴾) قطعههای پراکندۀ ابرها را به سوی هم روان میسازد؟ (﴿ثُمَّ يُؤَلِّفُ بَيۡنَهُۥ﴾) سپس این قطعهها را گرد میآورد، و آن را همچون کوه تبدیل به ابرهایی متراکم میسازد، (﴿فَتَرَى ٱلۡوَدۡقَ﴾) آنگاه میبینی که از لابلای آن، رگبار تند و باران آرام فرود میریزد تا به سبب آن، نفع و فایده حاصل شود، بدون اینکه زیانی به بار آورد. و آبراهها و گودالها پر میشوند، و رودها جاری میگردند، و از زمین هر نوع گیاهی میروید. و گاهی خداوند از آن ابر، تگرکی فرود میآورد که به هر چیزی برخورد نماید، آن را تلف میکند و از بین میبرد، (﴿فَيُصِيبُ بِهِۦ مَن يَشَآءُ وَيَصۡرِفُهُۥ عَن مَّن يَشَآءُ﴾) و هر کس را بخواهد، با آن زیان میرساند؛ و هر کس را که بخواهد، از زیان آن بهدور میدارد؛ یعنی بر حسب حکم و تقدیر الهی و حکمت قابل ستایش او، چنین میشود. (﴿يَكَادُ سَنَا بَرۡقِهِۦ يَذۡهَبُ بِٱلۡأَبۡصَٰر﴾) نزدیک است درخشش این ابر، چشمها را از بین ببرد. آیا کسی که این ابر را پدید آورده و به سوی بندگان نیازمندش فرستاده، و آن را به صورتی بر زمین فرو میفرستد که فایده و سود [فراوانی] عایدشان شود، و به وسیلۀ آن زیان زیادی از آنان دور گردد، دارای قدرت کامل نیست؟! و آیا خواستِ او، نافذ نمیباشد؟! و آیا او دارای حجتی گسترده نمیباشد.
(44) (﴿يُقَلِّبُ ٱللَّهُ ٱلَّيۡلَ وَٱلنَّهَارَ﴾) خداوند شب و روز را دگرگون مینماید؛ آن را از گرما به سرما، و از سرما به گرما، و از شب به روز، و از روز به شب تغییر میدهد، و روزگار را در بین مردم دست به دست میگرداند. (﴿إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَعِبۡرَةٗ لِّأُوۡلِي ٱلۡأَبۡصَٰرِ﴾) واقعاً در این کار و تغییر احوال، عبرت بزرگی است برای کسانی که چشم داشته باشند و بنگرند و بیندیشند، و برای کسانی که عقلهای تیزبین داشته باشند. همانطور که چشمها، امور محسوس را مشاهده مینمایند؛ پس فردی که دارای بصیرت باشد، با نگاهی عبرت آموز، و با تفکر به این مخلوقات مینگرد، و در آن تدبر مینماید که برای چه منظوری آفریده شدهاند؟ و فردی که رویگردان و جاهل است، همچون حیوان، از روی غفلت و بیخبری به مخلوقات مینگرد.