Skip to main content

وَلِلْمُطَلَّقٰتِ مَتَاعٌ ۢبِالْمَعْرُوْفِۗ حَقًّا عَلَى الْمُتَّقِيْنَ   ( البقرة: ٢٤١ )

walil'muṭallaqāti
وَلِلْمُطَلَّقَٰتِ
E për gra të shkurorëzuara
matāʿun
مَتَٰعٌۢ
(është) furnizim
bil-maʿrūfi
بِٱلْمَعْرُوفِۖ
me mirësjellje
ḥaqqan
حَقًّا
(si) obligim
ʿalā
عَلَى
për
l-mutaqīna
ٱلْمُتَّقِينَ
të druajturit

Për të devotshmit është obligim që edhe për gratë e lëshuara të bëjnë një furnizim të zakonshëm

Tefsir

كَذٰلِكَ يُبَيِّنُ اللّٰهُ لَكُمْ اٰيٰتِهٖ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُوْنَ ࣖ  ( البقرة: ٢٤٢ )

kadhālika
كَذَٰلِكَ
Kështu
yubayyinu
يُبَيِّنُ
sqaron
l-lahu
ٱللَّهُ
Allahu
lakum
لَكُمْ
për ju
āyātihi
ءَايَٰتِهِۦ
argumentet e Tij
laʿallakum
لَعَلَّكُمْ
ashtu që ju
taʿqilūna
تَعْقِلُونَ
(të) kuptoni

Kështu, që t’i kuptoni, All-llahu ua shpjegon argumentet e veta

Tefsir

۞ اَلَمْ تَرَ اِلَى الَّذِيْنَ خَرَجُوْا مِنْ دِيَارِهِمْ وَهُمْ اُلُوْفٌ حَذَرَ الْمَوْتِۖ فَقَالَ لَهُمُ اللّٰهُ مُوْتُوْا ۗ ثُمَّ اَحْيَاهُمْ ۗ اِنَّ اللّٰهَ لَذُوْ فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَلٰكِنَّ اَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَشْكُرُوْنَ   ( البقرة: ٢٤٣ )

alam
أَلَمْ
A nuk
tara
تَرَ
sheh
ilā
إِلَى
[tek]
alladhīna
ٱلَّذِينَ
ata të cilët
kharajū
خَرَجُوا۟
dolën
min
مِن
nga
diyārihim
دِيَٰرِهِمْ
shtëpitë e tyre
wahum
وَهُمْ
dhe ata
ulūfun
أُلُوفٌ
(ishin) me mijëra
ḥadhara
حَذَرَ
(nga) frika
l-mawti
ٱلْمَوْتِ
e vdekjes
faqāla
فَقَالَ
e (u) tha
lahumu
لَهُمُ
atyre
l-lahu
ٱللَّهُ
Allahu
mūtū
مُوتُوا۟
"Vdisni!"
thumma
ثُمَّ
pastaj
aḥyāhum
أَحْيَٰهُمْۚ
Ai i ngjalli ata
inna
إِنَّ
vërtet
l-laha
ٱللَّهَ
Allahu
ladhū
لَذُو
(është) Posedues
faḍlin
فَضْلٍ
i mirësisë
ʿalā
عَلَى
për
l-nāsi
ٱلنَّاسِ
njerëzit
walākinna
وَلَٰكِنَّ
mirëpo
akthara
أَكْثَرَ
shumica
l-nāsi
ٱلنَّاسِ
e njerëzve
لَا
nuk
yashkurūna
يَشْكُرُونَ
falënderojnë

A nuk di për ata, të cilët nga frika prej vdekjes u larguan prej atëdheut të vet, e të cilët ishin me mijëra, e All-llahu atyre u tha: “Vdisni!” (ata vdiqën) Pastaj i ngjalli. All-llahu është shumë bamirës për njerëz, por shumica e njerëzve nuk janë mirënjohës

Tefsir

وَقَاتِلُوْا فِيْ سَبِيْلِ اللّٰهِ وَاعْلَمُوْٓا اَنَّ اللّٰهَ سَمِيْعٌ عَلِيْمٌ   ( البقرة: ٢٤٤ )

waqātilū
وَقَٰتِلُوا۟
Dhe luftoni
فِى
sabīli
سَبِيلِ
rrugën
l-lahi
ٱللَّهِ
e Allahut
wa-iʿ'lamū
وَٱعْلَمُوٓا۟
dhe dini
anna
أَنَّ
(se) vërtet
l-laha
ٱللَّهَ
Allahu
samīʿun
سَمِيعٌ
(është) Gjithëdëgjues
ʿalīmun
عَلِيمٌ
i Gjithëdijshëm

Luftoni për hirë të All-llahut, etë dini se All-llahu dëgjon, di

Tefsir

مَنْ ذَا الَّذِيْ يُقْرِضُ اللّٰهَ قَرْضًا حَسَنًا فَيُضٰعِفَهٗ لَهٗٓ اَضْعَافًا كَثِيْرَةً ۗوَاللّٰهُ يَقْبِضُ وَيَبْصُۣطُۖ وَاِلَيْهِ تُرْجَعُوْنَ  ( البقرة: ٢٤٥ )

man
مَّن
Kush
dhā
ذَا
(është) ai që
alladhī
ٱلَّذِى
i cili
yuq'riḍu
يُقْرِضُ
(ia) huazon
l-laha
ٱللَّهَ
Allahut
qarḍan
قَرْضًا
(një) hua
ḥasanan
حَسَنًا
të bukur
fayuḍāʿifahu
فَيُضَٰعِفَهُۥ
e Ai ia shumëfishon atë
lahu
لَهُۥٓ
atij
aḍʿāfan
أَضْعَافًا
shumëfishe
kathīratan
كَثِيرَةًۚ
të shumta
wal-lahu
وَٱللَّهُ
e Allahu
yaqbiḍu
يَقْبِضُ
shtrëngon (varfëron)
wayabṣuṭu
وَيَبْصُۜطُ
dhe zgjeron (pasuron)
wa-ilayhi
وَإِلَيْهِ
dhe tek Ai
tur'jaʿūna
تُرْجَعُونَ
ktheheni

Kush është ai që i huazon All-llahut një hua të mirë, e Ai t’ia shtojë atij shumëfish Atë? All-llahu shtrëngon (varfëron) dhe çliron (begaton) dhe kthimi juaj është vetëm te Ai

Tefsir

اَلَمْ تَرَ اِلَى الْمَلَاِ مِنْۢ بَنِيْٓ اِسْرَاۤءِيْلَ مِنْۢ بَعْدِ مُوْسٰىۘ اِذْ قَالُوْا لِنَبِيٍّ لَّهُمُ ابْعَثْ لَنَا مَلِكًا نُّقَاتِلْ فِيْ سَبِيْلِ اللّٰهِ ۗ قَالَ هَلْ عَسَيْتُمْ اِنْ كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِتَالُ اَلَّا تُقَاتِلُوْا ۗ قَالُوْا وَمَا لَنَآ اَلَّا نُقَاتِلَ فِيْ سَبِيْلِ اللّٰهِ وَقَدْاُخْرِجْنَا مِنْ دِيَارِنَا وَاَبْنَاۤىِٕنَا ۗ فَلَمَّا كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقِتَالُ تَوَلَّوْا اِلَّا قَلِيْلًا مِّنْهُمْ ۗوَاللّٰهُ عَلِيْمٌ ۢبِالظّٰلِمِيْنَ   ( البقرة: ٢٤٦ )

alam
أَلَمْ
A nuk
tara
تَرَ
sheh
ilā
إِلَى
[kah]
l-mala-i
ٱلْمَلَإِ
paria
min
مِنۢ
nga
banī
بَنِىٓ
Benu
is'rāīla
إِسْرَٰٓءِيلَ
Israilët
min
مِنۢ
prej
baʿdi
بَعْدِ
pas
mūsā
مُوسَىٰٓ
Musait
idh
إِذْ
kur
qālū
قَالُوا۟
(i) thanë
linabiyyin
لِنَبِىٍّ
pejgamberit
lahumu
لَّهُمُ
të tyre
ib'ʿath
ٱبْعَثْ
"Dërgo
lanā
لَنَا
për ne
malikan
مَلِكًا
një mbret
nuqātil
نُّقَٰتِلْ
të luftojmë
فِى
sabīli
سَبِيلِ
rrugën
l-lahi
ٱللَّهِۖ
e Allahut"
qāla
قَالَ
Ai tha
hal
هَلْ
"A
ʿasaytum
عَسَيْتُمْ
ndoshta ju
in
إِن
nëse
kutiba
كُتِبَ
obligohet
ʿalaykumu
عَلَيْكُمُ
për ju
l-qitālu
ٱلْقِتَالُ
lufta
allā
أَلَّا
që nuk
tuqātilū
تُقَٰتِلُوا۟ۖ
(do të) luftoni"
qālū
قَالُوا۟
Ata thanë:
wamā
وَمَا
"E çka
lanā
لَنَآ
për ne
allā
أَلَّا
që të mos
nuqātila
نُقَٰتِلَ
luftojmë
فِى
sabīli
سَبِيلِ
rrugën
l-lahi
ٱللَّهِ
e Allahut
waqad
وَقَدْ
e tashmë
ukh'rij'nā
أُخْرِجْنَا
u nxorëm
min
مِن
nga
diyārinā
دِيَٰرِنَا
shtëpitë tona
wa-abnāinā
وَأَبْنَآئِنَاۖ
dhe fëmijët tanë?"
falammā
فَلَمَّا
E kur
kutiba
كُتِبَ
u obligua
ʿalayhimu
عَلَيْهِمُ
për ta
l-qitālu
ٱلْقِتَالُ
lufta
tawallaw
تَوَلَّوْا۟
e kthyen shpinën
illā
إِلَّا
përveç
qalīlan
قَلِيلًا
pak
min'hum
مِّنْهُمْۗ
prej tyre
wal-lahu
وَٱللَّهُ
e Allahu
ʿalīmun
عَلِيمٌۢ
(është) i Gjithëdijshëm
bil-ẓālimīna
بِٱلظَّٰلِمِينَ
për zullumqarët

A nuk ke marrë vesh për parinë e bijëve të israilit pas Musait? Kur i patën thënë një të dërguarit të tyre (Shem’unit): “Cakto për neve një sundues e të luftojmë në rrugën e All-llahut!” Ai (pejgamberi) tha: “A mund të ndodhë që nëse lufta u bëhet obligim ju të mos luftoni!” ata thanë: “E ç’kemi ne që të mos luftojmë në rrugën e All-llahut, kur dihet se ne jemi dëbuar nga atdheu dhe bijt tanë?” E kur u obliguan me luftë, përveç një pakice prej tyre, ata u zbrapën. All-llahu është i njohur për punët e zullumqarëve

Tefsir

وَقَالَ لَهُمْ نَبِيُّهُمْ اِنَّ اللّٰهَ قَدْ بَعَثَ لَكُمْ طَالُوْتَ مَلِكًا ۗ قَالُوْٓا اَنّٰى يَكُوْنُ لَهُ الْمُلْكُ عَلَيْنَا وَنَحْنُ اَحَقُّ بِالْمُلْكِ مِنْهُ وَلَمْ يُؤْتَ سَعَةً مِّنَ الْمَالِۗ قَالَ اِنَّ اللّٰهَ اصْطَفٰىهُ عَلَيْكُمْ وَزَادَهٗ بَسْطَةً فِى الْعِلْمِ وَالْجِسْمِ ۗ وَاللّٰهُ يُؤْتِيْ مُلْكَهٗ مَنْ يَّشَاۤءُ ۗ وَاللّٰهُ وَاسِعٌ عَلِيْمٌ   ( البقرة: ٢٤٧ )

waqāla
وَقَالَ
Dhe (u) tha
lahum
لَهُمْ
atyre
nabiyyuhum
نَبِيُّهُمْ
pejgamberi i tyre
inna
إِنَّ
"Vërtet
l-laha
ٱللَّهَ
Allahu
qad
قَدْ
sigurisht
baʿatha
بَعَثَ
e dërgoi
lakum
لَكُمْ
për ju
ṭālūta
طَالُوتَ
Talutin
malikan
مَلِكًاۚ
(si) mbret"
qālū
قَالُوٓا۟
Ata thanë:
annā
أَنَّىٰ
"Si
yakūnu
يَكُونُ
(mund) të jetë
lahu
لَهُ
për të
l-mul'ku
ٱلْمُلْكُ
mbretëria
ʿalaynā
عَلَيْنَا
mbi ne
wanaḥnu
وَنَحْنُ
ndërkohë që ne
aḥaqqu
أَحَقُّ
(jemi) më meritorë
bil-mul'ki
بِٱلْمُلْكِ
për mbretërinë
min'hu
مِنْهُ
sesa ai
walam
وَلَمْ
dhe nuk
yu'ta
يُؤْتَ
i është dhënë
saʿatan
سَعَةً
gjerësi
mina
مِّنَ
nga
l-māli
ٱلْمَالِۚ
pasuria?!"
qāla
قَالَ
Ai tha:
inna
إِنَّ
"Vërtet
l-laha
ٱللَّهَ
Allahu
iṣ'ṭafāhu
ٱصْطَفَىٰهُ
e zgjodhi atë
ʿalaykum
عَلَيْكُمْ
mbi ju
wazādahu
وَزَادَهُۥ
dhe ia shtoi atij
basṭatan
بَسْطَةً
gjerësi
فِى
l-ʿil'mi
ٱلْعِلْمِ
dije
wal-jis'mi
وَٱلْجِسْمِۖ
dhe trup
wal-lahu
وَٱللَّهُ
e Allahu
yu'tī
يُؤْتِى
jep
mul'kahu
مُلْكَهُۥ
mbretërinë e Tij
man
مَن
atij që
yashāu
يَشَآءُۚ
Ai dëshiron
wal-lahu
وَٱللَّهُ
dhe Allahu
wāsiʿun
وَٰسِعٌ
(është) i Gjerë
ʿalīmun
عَلِيمٌ
i Gjithëdijshëm

Pejgamberi i tyre u tha: “All-llahu caktoi sundues tuajin Talutin” Ata thanë: “Si mund të jetë ai sundues yni, kur ne kemi më shumë meritë se ai për sundim, madje ai edhe nuk është i pasur? Ai tha: “All-llahu zgjodhi atë sundues tuajin dhe e pajisi me dituri të gjerë e me fuqi trupore!” All-llahu ia jep sundimin e vet atij që do, All-llahu është dhurues i madh, i dijshëm

Tefsir

وَقَالَ لَهُمْ نَبِيُّهُمْ اِنَّ اٰيَةَ مُلْكِهٖٓ اَنْ يَّأْتِيَكُمُ التَّابُوْتُ فِيْهِ سَكِيْنَةٌ مِّنْ رَّبِّكُمْ وَبَقِيَّةٌ مِّمَّا تَرَكَ اٰلُ مُوْسٰى وَاٰلُ هٰرُوْنَ تَحْمِلُهُ الْمَلٰۤىِٕكَةُ ۗ اِنَّ فِيْ ذٰلِكَ لَاٰيَةً لَّكُمْ اِنْ كُنْتُمْ مُّؤْمِنِيْنَ ࣖ  ( البقرة: ٢٤٨ )

waqāla
وَقَالَ
Dhe (u) tha
lahum
لَهُمْ
atyre
nabiyyuhum
نَبِيُّهُمْ
pejgamberi i tyre
inna
إِنَّ
"Vërtet
āyata
ءَايَةَ
shenjë
mul'kihi
مُلْكِهِۦٓ
e sundimit të tij
an
أَن
(është) që të
yatiyakumu
يَأْتِيَكُمُ
sjellë tek ju
l-tābūtu
ٱلتَّابُوتُ
arkën
fīhi
فِيهِ
në të
sakīnatun
سَكِينَةٌ
(ka) prehje
min
مِّن
nga
rabbikum
رَّبِّكُمْ
Zoti juaj
wabaqiyyatun
وَبَقِيَّةٌ
dhe mbetje
mimmā
مِّمَّا
nga ajo çfarë
taraka
تَرَكَ
ka lënë
ālu
ءَالُ
familja
mūsā
مُوسَىٰ
e Musait
waālu
وَءَالُ
dhe familja
hārūna
هَٰرُونَ
e Harunit
taḥmiluhu
تَحْمِلُهُ
atë e bartin
l-malāikatu
ٱلْمَلَٰٓئِكَةُۚ
engjëjt"
inna
إِنَّ
Vërtet
فِى
dhālika
ذَٰلِكَ
këtë
laāyatan
لَءَايَةً
(ka) shenjë
lakum
لَّكُمْ
për ju
in
إِن
nëse
kuntum
كُنتُم
jeni
mu'minīna
مُّؤْمِنِينَ
besimtarë

Lajmëtari i tyre u tha: “Shenjë e sundimit të tij është që t’ju sjellë arkën, që e bartin engjëjt, dhe që në te gjeni qetësim (shpirtëror - Sekine) nga Zoti juaj e, edhe diçka që ka mbetur nga thesari i familjes së Musait dhe Harunit. S’ka dyshim se ky, po qe se jeni besimtarë, është një fakt për ju”

Tefsir

فَلَمَّا فَصَلَ طَالُوْتُ بِالْجُنُوْدِ قَالَ اِنَّ اللّٰهَ مُبْتَلِيْكُمْ بِنَهَرٍۚ فَمَنْ شَرِبَ مِنْهُ فَلَيْسَ مِنِّيْۚ وَمَنْ لَّمْ يَطْعَمْهُ فَاِنَّهٗ مِنِّيْٓ اِلَّا مَنِ اغْتَرَفَ غُرْفَةً ۢبِيَدِهٖ ۚ فَشَرِبُوْا مِنْهُ اِلَّا قَلِيْلًا مِّنْهُمْ ۗ فَلَمَّا جَاوَزَهٗ هُوَ وَالَّذِيْنَ اٰمَنُوْا مَعَهٗۙ قَالُوْا لَا طَاقَةَ لَنَا الْيَوْمَ بِجَالُوْتَ وَجُنُوْدِهٖ ۗ قَالَ الَّذِيْنَ يَظُنُّوْنَ اَنَّهُمْ مُّلٰقُوا اللّٰهِ ۙ كَمْ مِّنْ فِئَةٍ قَلِيْلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً كَثِيْرَةً ۢبِاِذْنِ اللّٰهِ ۗ وَاللّٰهُ مَعَ الصّٰبِرِيْنَ   ( البقرة: ٢٤٩ )

falammā
فَلَمَّا
E kur
faṣala
فَصَلَ
u nis
ṭālūtu
طَالُوتُ
Taluti
bil-junūdi
بِٱلْجُنُودِ
me ushtrinë
qāla
قَالَ
tha:
inna
إِنَّ
"Vërtet
l-laha
ٱللَّهَ
Allahu
mub'talīkum
مُبْتَلِيكُم
do t'ju provojë ju
binaharin
بِنَهَرٍ
me një lum
faman
فَمَن
e kushdo
shariba
شَرِبَ
pi
min'hu
مِنْهُ
prej tij
falaysa
فَلَيْسَ
nuk është
minnī
مِنِّى
prej meje
waman
وَمَن
e kushdo
lam
لَّمْ
nuk
yaṭʿamhu
يَطْعَمْهُ
e shijon atë
fa-innahu
فَإِنَّهُۥ
vërtet ai
minnī
مِنِّىٓ
(është) prej meje
illā
إِلَّا
përveç
mani
مَنِ
kush
igh'tarafa
ٱغْتَرَفَ
mbush
ghur'fatan
غُرْفَةًۢ
një grusht
biyadihi
بِيَدِهِۦۚ
me dorën e tij
fasharibū
فَشَرِبُوا۟
atëherë ata pinë
min'hu
مِنْهُ
prej tij
illā
إِلَّا
përveç
qalīlan
قَلِيلًا
një pakicë
min'hum
مِّنْهُمْۚ
prej tyre
falammā
فَلَمَّا
E kur
jāwazahu
جَاوَزَهُۥ
e kaloi atë
huwa
هُوَ
ai
wa-alladhīna
وَٱلَّذِينَ
dhe ata të cilët
āmanū
ءَامَنُوا۟
besuan
maʿahu
مَعَهُۥ
me të
qālū
قَالُوا۟
thanë:
لَا
"Nuk
ṭāqata
طَاقَةَ
(ka) fuqi
lanā
لَنَا
për ne
l-yawma
ٱلْيَوْمَ
sot
bijālūta
بِجَالُوتَ
ndaj Xhalutit
wajunūdihi
وَجُنُودِهِۦۚ
dhe ushtrisë së tij"
qāla
قَالَ
tha
alladhīna
ٱلَّذِينَ
ata të cilët
yaẓunnūna
يَظُنُّونَ
besojnë
annahum
أَنَّهُم
(se) vërtet ata
mulāqū
مُّلَٰقُوا۟
(janë) takues
l-lahi
ٱللَّهِ
(me) Allahun:
kam
كَم
"Sa e sa
min
مِّن
prej
fi-atin
فِئَةٍ
një grupi
qalīlatin
قَلِيلَةٍ
të vogël
ghalabat
غَلَبَتْ
e mposhti
fi-atan
فِئَةً
një grup
kathīratan
كَثِيرَةًۢ
të madh
bi-idh'ni
بِإِذْنِ
me lejen
l-lahi
ٱللَّهِۗ
e Allahut
wal-lahu
وَٱللَّهُ
e Allahu
maʿa
مَعَ
(është) me
l-ṣābirīna
ٱلصَّٰبِرِينَ
durimtarët"

E kur doli (prej qytetit) Taluti me ushtrinë, tha: “All-llahu do t’ju sprovojë me një lumë, e ai që pi prej atij, ai nuk është me mua, e kush nuk shijon atë, ai është me mua, përveç atij që me dorën e vet e pi një grusht?” Mirëpo, me përjashtim të një pakice prej tyre, të tjerët pinë nga ai. E kur e kaloi ai (taluti) atë së bashku me te edhe ata që ishin besimtarë thanë: “Ne sot nuk kemi fuqi kundër Xhalutit dhe ushtrisë së tij!” Po ata që ishin të bindur se do ta takonin All-llahun thanë: “Sa e sa grupe të vogla me dëshirën e All-llahut kanë triumfuar ndaj grupeve të mëdha!” All-llahu është me durimtarët

Tefsir

وَلَمَّا بَرَزُوْا لِجَالُوْتَ وَجُنُوْدِهٖ قَالُوْا رَبَّنَآ اَفْرِغْ عَلَيْنَا صَبْرًا وَّثَبِّتْ اَقْدَامَنَا وَانْصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكٰفِرِيْنَ ۗ   ( البقرة: ٢٥٠ )

walammā
وَلَمَّا
E pasi
barazū
بَرَزُوا۟
ata u shfaqën
lijālūta
لِجَالُوتَ
(para) Xhalutit
wajunūdihi
وَجُنُودِهِۦ
dhe ushtrisë së tij
qālū
قَالُوا۟
thanë:
rabbanā
رَبَّنَآ
"Zoti ynë
afrigh
أَفْرِغْ
derdh
ʿalaynā
عَلَيْنَا
mbi ne
ṣabran
صَبْرًا
durim
wathabbit
وَثَبِّتْ
dhe forcoji
aqdāmanā
أَقْدَامَنَا
këmbët tona
wa-unṣur'nā
وَٱنصُرْنَا
dhe na ndihmo
ʿalā
عَلَى
ndaj
l-qawmi
ٱلْقَوْمِ
popullit
l-kāfirīna
ٱلْكَٰفِرِينَ
(që janë) pabesimtarë

E kur dualën përballë Xhalutit dhe ushtrisë së tij, thanë: “Zoti ynë! na dhuro durim! na i përforco këmbët tona dhe na ndihmo kundër pabesimtarëve

Tefsir